Ubos sa atong Family Code, ang tanang kabtangan nga napalit sa bana ug asawa atul sa ilang kaminyuon, automatic silang duha ang tag-iya niini. Mao nay gitawag sa atong balaod nga Absolute Community of Property. Apan kining maong balaod dili ni ma-apply kun adunay marriage settlements o pre-nuptial agreement nga gipirmahan ang magtiayon sa wa pa sila magpakasal. Ang dakong pangutana kun ang maong butang o property nakuha sa bana pinaagi sa donasyon aduna bay katungod ang asawa niini? Kana nga pangutana ang atong tubagon karon.
“Dear Atty. Divine,
Maayong adlaw kanimo, aduna lang unta koy ipangutana Atty. labot sa kabilin sa akong bana nga yuta gikan sa iyang mga ginikanan. Kining maong yuta Atty. gidonar ni sa mga ginikanan sa akong bana ngadto kaniya apan wa pa ni mabalhin sa pangan sa akong bana. Karong bag-o, namatay ang akong bana ug plano namo nga ibalhin na ang titulo niini ngadto kanamo, ang akong pangutana atty. kun may labot ba ko ning maong yuta o ang ako rang mga anak ang may katungod niini? Unsa may among buhaton aron ma-transfer na ang pangan niini? Daghang salamat sa imong pagtagad sa akong suwat.
Jina”
Dear Jina,
Ku n ang maong yuta nga gidonar ngadto sa imong bana sa iyang mga ginikanan ug sa ilang pagdonar wa ka giapil niini, wa kay katungod sa maong yuta kay makonsiderar na nga exclusive property sa imong bana basi sa Art. 92 (1) sa atong Family Code nga nagkanayon: “Art. 92. The following shall be excluded from the community property: (1) Property acquired during marriage by gratuitous title by either spouse, and the fruits as well as the income thereof, if any, unless it is expressly provided by the donor, testator or grantor that they shall form part of the community property.” Buot ipasabot niini nga ang bisan unsang kabtangan nga makuha sa bana o asawa pinaagi sa gratuitous title kon libre sama sa donasyon o gihatag pinaagi sa Last will and Testament way labot niini ang kapikas gawas lang kun ang naghatag mismo ang mobutang gyud sa iyang donation paper o sa Last Will nga kana alang kaninyong duha. Busa ang maong property nga nasunod sa imong bana mamahimong ibalhin sa pangan sa imong mga anak lang. Kun titulado ang maong yuta adto na ninyo ipa-transfer sa Register of Deeds naa na silay mga rekisitos nga angayang isumiter una pa mabalhin ang pangan niini. Hinaut nga akong nahatagan og katin-awan ang imong pangutana.
Atty. Divine
Ang kabtangan nga gipanag-iya sa magtiayon dili mabaligya o maprenda kun way pagtugot sa bana o asawa. Kinahanglan gyud nga in writing ang pagtugot sa bana o asawa sa pagbaligya o pagprenda sa yuta aron di mahimong invalid ang maong transaction. Ang balaod nagkanayon nga ang magtiayon maoy magdumala sa ilang kabtangan ug silang duha ang adunay katungod niini basi sa Article 96 sa atong Family Code.
Kun aduna moy pangutana ipadala lang sa Legal Corner sa Banat News or email sa flores_divina@yahoo.com