Sulbad sa trapiko depende sa LGUs

Ang problema sa trapiko sa usa ka lugar sa Metro Cebu nagdepende sa political will sa mayor.

Bisan unsang klase nga traffic body ang tukoron, basta haguka ang mayor sa usa ka lugar, dili masulbad ang problema sa trapiko sa usa ka lugar.

Ayaw hinuon ninyo og sabta nga supak ko sa katukoran sa Metro Cebu Traffic Council. Gitukod kini, sa akong nasabtan, aron mahimong hiniusa ang pagsulbad sa trapiko sa Metro Cebu.

Tinuod makatabang og dako ang pagtukod sa maong traffic council. Gani, dugay ra kaayo ko nga nangandoy nga adunay matukod nga ingon niini nga traffic body.

Apan mag-unsa man kining maong traffic body kun ang mayor ug mga opisyal sa usa ka lokal nga kagamhanan walay igong kaisog pagpatuman sa mga lagda sa trapiko diha sa iyang tugkaran?

Timan-i nga ang Metro Cebu gilangkoban og daghang mga lungsod, ug pipila lamang niini ang mga siyudad.

Kun pipila lamang sa mga mayor sa maong mga lungsod ug siyudad ang mokooperar sa pagpatuman sa lagda sa trapiko, molampos kaha ang mga programa sa Metro Cebu Traffic Council pagpatunhay sa dagan sa trapiko sa tibuok Metro Cebu?

Mohatag ko og ehemplo. Diha sa lungsod sa Minglanilla, ang trapiko nianang lugara maka-buang tungod sa kadaghan sa mga abusado nga mga habal-habal driver nga anaa gayod mamasahero sa national highway.

Nahinumdom kamo ni Insp. Lencio Baliguat? Kadtong hepe sa kapolisan nga girelibohan kay natanggong sa trapiko ang mahal ninyong kanhi presidente nga si Gloria Arroyo? Sa Minglanilla kadto nahitabo.

Ang luoy’ng opisyal sa kapolisan maoy nasakripisyo tungod sa kahaguka sa mayor sa Minglanilla pagpatuman sa balaod sa trapiko.

Ang pagpabadlong sa mga habal-habal driver sa Talisay ug Minglanilla nakahatag og dakong suliran sa dagan sa trapiko, apan walay lokal nga kagamhanan nga nanggukod kanila.

Kuyaw ra ba kaayo kay kining pipila sa mga habalhabal driver walay mga lisensiya, walay rehistro ang motorsiklo nga ilang gimaneho, siyempre walay insurance nga manubag kun adunay disgrasya.

Diha lamang sa eskina Pakigne, dili ma-drawing ang pabadlong sa mga habalhabal driver paingon sa Manduang, Tubod, Cuanos ug Lubas sa Campo-7. Pero wala gyud ko makakita og traffic enforcer gikan sa munisipyo sa Minglanilla.

Dugay na nga mayor si Eddie Selma sa Minglanilla, pero kining problemaha wala gyud sulayi og sulbad.

* * *

Lain nakong reservation sa pagkatukod niining maong traffic body, basin unya og maghatag lamang kini og dugang problema kay sa sulbad sa problema. Basta apilan ra ba sa pribadong sektor, motingkag dayon atong dunggan makadungog nianang mga enforcer nga mga Insik, hambugero kaayong magdaladala og mga temporary operators permit (TOP), kusog kaayong manakop, apan kun maoy makapadagan sa karsada, hilabihan ka-abusado.

Apan dili kini maoy akong punto.

Kun buot nato nga masulbad kining suliran sa kahuot sa trapiko mugna sa mga abusado nga mga drayber, atong unahon sa pag-uyog kanang mga ahensiya sa kagamhanan nga gitahasan sa pag-regulate sa transportasyon ug pagpatuman sa lagda sa trapiko.

Kanang mga wala’y seminar ug mga abusadong drayber natugotan sila sa pagmaneho og sakyanan tungod lamang sa Land Transportation Office (LTO). Hangtod karon, daghang mga adik ug mga walay kabangkaagan sa lagda sa trapiko nga mga tawo apan sayon kaayong nanagpakakuha og lisensiya tungod sa korupsiyon sa LTO.

Kun buot natong masulbad kining suliran sa trapiko, sugdan na nato pag-regulate ang issuance sa driving license. Dili unta isyuhan sa LTO kadtong mga adik ug mga dili makasabot sa lagda sa trapiko.

Ako bitaw’ng amigo nga taga Pakigne gikan nagtrabaho sa Japan milukat og driver’s license sa LTO-Talisay sa iyang pagbalik dinhi aron makamaneho sa iyang sakyanan nga napalit. Apan kaduha siya gipabalikbalik kay nahagbong kuno.

Pero, wala ko makasabot, dunay taga-Talisay nga pag-umangkon sa akong kaila ka-usa ra nakaadto sa LTO-Talisay kuha dayon iyang lisensiya, pero tagaktak iyang P3,000.

Mechanical engineering sa Don Bosco kadtong akong amigo nga taga Pakigne nga gihagbong sa exam sa LTO.

Kadtong batan-on nga nakabayad og P3,000 grade 4 ra unta to, sumala sa iyang uyoan nga nagkatawa sa kakurakot sa mga taga-LTO.

Kun wala pa nako paadtoa sa LTO-Talisay kadtong akong amigo, hangtod karon ma-estambay unta iyang sakyanan kay dili man gyud siya mo-drive kun dili makalisensiya.

Ang akong punto mao nga kun gusto natong sulbaron kining suliran sa trapiko, sulbara una ang suliran sa mga ahensiya nga gitahasan sa gobyerno pag-regulate sa transporasyon.

Kay naghisgot man kita og regulation, nganong dili man i-regulate ang pagdaghan karon sa mga PUJ?

Dili man tingale buta kining atong mga opisyal nga dili makakita sa kagamay sa atong mga karsada, apan wala’y puas ang pag-isyu og prangkisa sa Land Transportation Franchising and Regulatory Board (LTFRB).

Sa Naga, Minglanilla, Talisay, pagkadaghan na sa mga multicab nga PUJ. Mao usab sa Mandaue, Consolacion, Lilo-an area. Kanus-a man nila hunongon ang pagpang-isyu? Kanang wala mapuno na ang mga karsada?