Federal System

Mituyhakaw na usab ang isyo pag-usab sa atong Konstitusyon. Samtang adunay misugyot nga kinahanglan hatagan kini’g sayong pagtagad ni Noynoy, aduna say miingon nga unahon nato ang pagpahiuli sa atong nasud nga maayong pagkaguba sa hapit na matapos nga administrasyon.

Gisugyot nga kun gikinahanglan man nga usbon ang atong Konstitusyon, himoon kini sa labing dali nga panahon, kay kun unya na kini himoa sa magkatapus na ang termino ni Noynoy, ma-misunderstood siya nga aduna siyay mga hidden agenda, sama sa nahitabo kang Gloria.

Sa panahon pa ni Presidente Ramos, aduna nay mga sugyot paghimo’g kausaban sa atong Konstitusyon, ug sa panahon ni Gloria hapit kini madayon. Kun nadayon pa, usa na kita karon ka Parliament, ug lagmit si Gloria na ang atong prime minister. Atong nakita nga ang atong mga lider gusto sa Parliamentary form of government. Pila lang kanila ang naghisgot sa Federal-Presidential System sama sa Amerika.

Alang nako, ang Parliamentary system, dili maoy sulbad sa suliran sa nasud. Ang mahitabo mao nga centralized lang gihapon ang pagpadagan sa gobyerno, ug sila gihapon didto sa kaulohan ang manghawod. Sa ato pa, kita dinhi sa mga lalawigan, ubos gihapon sa pagdumala sa Imperial Manila.

Dili sila ganahan sa Federal-Presidential form of government tungod kay ang epekto niini mao man ang full decentralization sa palakaw sa panggobyerno, ug paghatag og dakung gahom sa mga local government units. Sa ato pa, mo-function kita as autonomous states.

Ang atong mga lider dili ganahan niining maong set up kay maoy ilang gusto nga kanunay kitang magpakilimos ug maghangad ngadto kanila. Gawas pa, kun mag-Federal system kita, lagmit ma-wala ang pork barrel, kay wala na kini kinahanglana.

Imagine, ma-wala ang pork barrel! Mag-unsa na lang ang atong mga honorable members of Congress, kun walay pork barrel?

Mao nga kun lihokon man kini ni Noynoy, nagkinahanglan kini sa atong mga pag-ampo aron nga mahitukma na gayod ug mahimutang na sa husto ang atong Batakang Balaud.

Apan yuna pa, mangutana ta: unsa may dautan, ang sistema o ang tawo?