Hudlat sa Sumilon

Sa di pa makabuylo si Oslob Mayor Ronald Guaren sa iyang kampanya pagpalayas sa Sumilon Bluewater Island Resort (SBIR) pinaagi sa pagpahamtang nila’g makalilisang nga mga bayranan, maayo tingaling pahinumdoman siya unsa kalaksot ang isla dihang ang munisipyo pay nagduma ini. Sa ilang pagsugod paglimpiyo sa Sumilon niadtong Oktubre 2004, ang mga kawani sa SBIR nakugang sa gidaghanon ug kalang-og sa mga basura nga nagpasad sa tibuok isla-timaan sa katuigan sa pagpabaya.

Karon, bisan sa kapakyas sa munisipyo paghatag og tubig ni kuryente sa isla, ang Sumilon duna nay klarong kadalanan, 14 ka cottages, swimming pool, power generators, dakong kan-anan, luwas nga basurahan ug barge. Inay pasalamatan, gusto ni Guaren nga silotan ang SBIR sa pagpalambo sa Sumilon.

* * *

Ang SBIR nakasud sa Sumilon tungod sa pagtugot sa Department of Environment and Natural Resources (DENR) nga kinahanglang lab-ason matag tuig. Marso sa niaging tuig, gipirmahan ang kauyonan, nga gipasiugdahan ni Guaren, sa hinugpong nga pagduma sa Sumilon tali sa DENR ug sa munisipyo.

Apan niadtong Oktubre nipasar ang Sangguniang Bayan sa Oslob ug ordinansahon nga nipahamtang sa SBIR og tinuig nga mga bayranan nga mokabat og P3 milyones. Sa way pagtahud sa permiso sa SBIR gikan sa DENR nga hangtod pa sa 2011. Ug linaktawan bisan ang komitiba, nga gipangulohan mismo ni Guaren, nga gitukod sa hinugpong nga pagduma sa Sumilon.

* * *

Ang kita sa SBIR di paigo pagsuhol sa kapin sa 50 ka kawani ug sa dagkong bayranan nga gipaningil nilang Guaren ug kaubanan. Kun way makabaraw sa kahakog ni Guaren, mahimong mapugos ang mga tagduma sa SBIR pagpamutos ug pagbiya sa Sumilon. Kun mahitabo na, kabayran bang Guaren ang P100 milyones nga nabubo sa SBIR sa Sumilon?

Di kabuylo ang SBIR pagpalambo sa Sumilon kay tagsa ka tuig rang ilang permiso. Kun kahatagan og mas taas nga lugway, makadugang sila’g cottages nga makadani og dugang mga turista. 40% rang ilang occupancy rate karon kay di kapatuyang pagpada og mga turista ang travel agencies tungod sa kanihit sa ilang kuwarto.

* * *

Akong higala ang Pamilyang Alegrado nga maoy nanag-iya sa SBIR. Takos silang manalipod sa ilang kaugalingon apan nasubo lang ko sa di makiangayon nga pagtagad ni Guaren nila. Di malalis ang kadako sa natampo ni Consul Arcadio Alegrado, uban ang iyang hotels ug resorts sa Sugbo, Bohol ug Mindanao, sa lokal ug nasudnong ekonomiya.

Sa iyang pagbunal sa SBIR og makalilisang nga mga bayranan, si Guaren igo lang nagtan-aw sa tumoy sa iyang ilong. Ang mas dakong hulagway nga iyang nataligam-an mao nga ang pagpakigtambayayong sa pribadong sektor, di ang pag-apiki nila, maoy labing mahinungdanong yawe pagpalambo sa turismo sa Oslob ug sa panginabuhi sa mga Oslobanon. 

* * *

Email:[email protected]