Piyansa

Nakahigda gyod og prisohan ang Station Manager sa Aksyon Radyo ug Bise Presidente sa KBP, Carlo Duga-duga human siya mapakyas sa pagpiyansa og 70 mil ka pesos sa duha niya ka kasong libelo nga gipasaka ni Bise Gobernador Greg Sanchez. Si Carlo dili gayod ang miluwat sa mga pamahayag nga giingong libelous,giapil lamang siya sa pagkiha sa bise gobernador tungod kay siya man ang Station Manager sa Radyo diin gisibya ang giingong libelous nga pamahayag. Si Carlo damay lamang sa lima ka milyong kasong gipasaka sa bise gobernador ngadto kang Gilbert Wagas, usa ka blacktimer nga magsisibya sa Aksyon Radyo. Ang nakapait, si Gilbert Wagas nakapiyansa pero si Carlo wala hinungdan nga sama nako kaniadto nakahigda gyod og prisohan. Salamat na lang nga nakapiyansa ug nakaangkon sa iyang temporaryong kagawasan si Aksyon Carlo Duga-duga.

Ang nahitabo ni Carlo dili angayan natong ikahibulong tungod kay sayod man kita nga kabahin kini sa risgo sa atong pagkamagsisibya. Ang ako lang nahibugngan mao ang pagka dako sa piyansa nga girekomendar ni Talisay City Prosecutor Marcial Rubia kansang rekomendasyon giuyonan usab sa huwes. Sa kadaghan ugod sa mga kasong libelo nga akong nasayran ug bisan sa personal nakong kasinatian tag 10 mil man lang gayod ang piyansang irekomendar? Maong nakapangutana ko kun nganong ingon ani ka dako ( 70 mil ) ka pesos ang girekomendar nga piyansa ni Prosecutor Rubia ngadto sa duha lamang ka kasong libelo? Wa lang kaha mosip-sip si Rubia ngadto ni Greg Sanchez?

Sa iyang interview sa Super Radyo gipasabot ni Rubia nga rekomendasyon lamang ang iyaha ug ang maong rekomendasyon iyang gibasi sa mga tawo nga nalambigit ug sa gibug-aton sa kaso nga gipasaka ug iya na sa huwes ang pagsunod sa maong rekomendasyon. Tugotan ta nga rekomendasyon lamang ang iyaha, nganong ingon man usab niadto ka dako ang piyansa nga iyang girekomendar? Ang maong piyansa nga girekomendar dako ra kaayo alang sa duha ka kasong libelo busa wa na kini mahasubay sa atong balaod.

Sigon sa Section 13, Article III sa atong 1987 nga Constitution gidili ang sobra ka dako nga piyansa kay sama ra nga atong gihikaw sa usa ka tawo ang iyang katungod sa pagpiyansa kun tugotan kini.

Ang piyansa garantiya kini nga ibilin sa akusado sa husgado nga naghupot sa iyang kaso bugti sa paghatag kaniya og temporaryong kagawasan. Ang piyansa katungod kini ug pribilihiyo. Ang piyansa usa ka katungod kun ang silot sa salaod nga nahimo dili silot sa kamatayon o pagkabilanggo sulod sa tibook kinabuhi. Ang piyansa pribilihiyo kun ang silot sa salaod nga nahimo silot sa kamatayon o pagkabilanggo sa tibook kinabuhi pero dili lig-on ang evidencia.

Rule 114, Section 6 sa Rules of Court naglatid sa mga basihanan sa pag-fix sa makiangayon nga piyansa ug mao kining mosunod: Financial ability sa akusado, ang nature ug circumstancia sa kaso, silot sa kaso, character ug reputasyon sa akusado, edad ug panglawas, gibug-aton sa evidencia, probability sa akusado sa pagtunga sa bista,etc.

Basi niining tanan, angayan ba nga papiyansahon si Aksyon Carlo Duga-duga og 70 mil ka pesos sa duha lang ka kasong libelo? Nakapiyansa naman tood si Carlo ug nakagawas na pero para nako excessive ang piyansa nga girekomendar para sa iyang kaso. Manghinaot lang ko nga dili na mausab ngadto sa uban ang nahitabo ni Aksyon Carlo.