Dili ang Syudad sa Sugbu maoy migamit sa maong mga yuta, apan lagi tungod kay sa balaod, ang lokal nga pangagamhanan mao man ang adunay tahas sa pagpahiluna sa mga maapektuhan sa demolisyon, mao kini nga ang Syudad sa Sugbu maoy nangita unta og paagi aron nga mabayloan na lang ang Lalawigan sa Sugbu sa maong yuta ug aron dili na mag-atubang og demolisyon kadtong mga okupante sa maong mga yuta.
Sa negosyo, kadtong namuhunan nga walay makuha nga bugti mao ang alkanse. Kon madayon ang land swap, ang Lalawigan ug Syudad dili gyud nato maingon nga alkanse tungod kay dili man puro nga negosyo kining ilang trabaho. Aduna man usab silay katungdanan sa balaod nga ipahiluna kadtong mga maapektuhan nga mga molupyo.
Natural lang sa namunoan sa Probinsya nga ang labing maayong bugti maoy ilang pangitaon tungod kay ang iyang katungdanan tua man sa mga taga probinsya. Natural lamang usab sa Syudad nga molantaw usab sa kaayohan sa mga molupyo dinhi sa Sugbu. Maingon nato nga nakadayeg kita sa mga hingtungdan nga mga opisyales sa ilang zeal aron paghatag og serbisyo sa ilang mga konstituwente. Kasagaran gud, ang hinungdan sa panagbangi sa mga politiko mao man kon mag-ilog sila sa pwesto. Apan kining nahitabo karon, dili man sila kontra sa politika, kondili nagsungi lang sila tungod sa ilang paghimo sa ilang katungdanan.
Apan alang kanako, usa ka ordinaryong molupyo nga nagbayad og total nga sobra sa pito ka libo ka pesos nga buhis matag bulan gikan sa akong sweldo, ug nag-abang sa balay nga akong gipuy-an, usa ako sa mga maalkanse niining land swap. Kini tungod kay ang akong buhis mao may gitampo nako aron mabuhat kining mga proyekto sa atong goberno, sama sa mga reclamation projects, nga kon madayon, adto ihatag niadtong wala mag-abang ug tingali wala usab mga bayad og buhis. Busa akong giisip nga usa ako sa namuhunan sa mga proyekto sa goberno, apan wala akoy bugti nga yuta sanglit ako mang gibayran ang akong gipuy-an. Ang akong mga katigulangan nga pulos mga molupyo sa Lalawigan sa Sugbu sulod sa sobra usa ka gatos ka tuig, puyra buyag wala gyud intawon katilaw og yutang hinatag sa goberno. Ang ako usab nga kaugalingong pamilya nga sobra sa traynta ka tuig nga nagbayad og buhis ug nanimuyo sa Syudad, puyra buyag wala sad makatilaw og yuta gikan sa Syudad. Tingali kon nagis-squat pa ko sa yuta sa Lalawigan, hatagan tingali ko og yuta sa Sugbu.
Pila man kaha ka libo o milyon kaming pareho ang pagkabutang? Akong giisip nga kami ang mga silent majority. Kami ang gigatasan sa goberno, apan dili kusog moreklamo. Kini tungod kay kita nahibalo sa atong usag-usa ka katungdanan isip Sugbuanon ug Pilipino sa pagtabang sa atong mga kaigsoonan, ug dili lamang paghunahuna sa atong kaugalingon. Ang usa ka komunidad molambo lamang kon adunay pagtinabangay ug pagbinatiay sa usag-usa.
Alang kanako, kon dili madayon ang land swap, kadtong mga namuyo sa mga lugar nga hingtungdan apan wala makabayad, dili sila alkanse kay wala man silay puhunan. Gani, ginansya na sila kay nakapahimulos na man sila. Apan kon magdako kining maong panagsungi, kitang tanan alkanse tungod kay ang serbisyo sa duha ka pamunuan malawgaw na man kon wala nay pagtinabangay sa usag-usa. Busa imbes nga sugnuran nato ang kalayo nga nag-anam og kadako, magtambayayong kita sa pagpangayo sa atong mga kadagkoan nga mobalik sa negosasyon aron sa kaayohan sa Lalawigan ug Syudad sa Sugbu.