Boto sa simbahan

Nadani ko sa mga punto ug prinsipyo nga gipadangat ni Msgr. Achilles Dakay, tigpamaba sa Archdiocese sa Sugbu nga panahon na nga mopangan ug mga kandidatong botohan o dili ba kaha ibasura atol sa eleksyon karong Mayo ang simbahang katoliko. Simple lang ang katarungan ni Dakay. Kung nahimo sa simbahan ang pagpalagpot ug duha ka presidente sa nasud, dili imposible nga mahimo usab sa simbahan ang pagpada-og ug kandidato. Salikwaot paminawon nga mopadagan ang simbahan ug kandidato. Apan kung imong tan-awon, dili kini imposible sa simbahan.

Sa matag wali sa mga pari nga aktibo sa dagan sa politika atol sa ilang mga misa, ilang pabati-bation ang mga politiko nga kurakot, iresponsable ug niyatak sa tawhanong katungod. Inay dili nganlan ang mga politiko, unsa may nakapugong sa simbahan sa paghingan sa maong mga politiko? Wala pa siguro moabot ang panahon aron nga mamahimong prangka ang simbahan sa mga tawo nga ilang suportahan ug dili pabotohan.

Apan kung dili karon, kanus-a man? Nagtuo ko nga may dakong impluwensya ang simbahan sa panlantaw ug baruganan sa kadaghanan. Kapin otsenta porsiyento sa populasyon sa nasud, mga katoliko. Kung may igong tingog ug edukasyon nga ipadangat ang mga kadagkuan sa simbahan, dili halayo nga madani ang katawhan sa pagtuman sa ilang mga gustong pabotaran ug dili pabotaran sa Mayo. Ug kung dili mosunod ang katawhan sa ilang ipangsugyot, dawaton ang kamatuoran. Sa maong punto nato mahibaw-an kung unsa kanindot nga mopuyo sa nasud nga may kagawasan. Nga bisan pa sa mando sa simbahan, may igo gihapong kagawasan ang mga tawo nga mosunod o mosupak sa panlantaw ug baruganan sa simbahan.

Kung ang Iglesia ni Kristo ug ubang relihiyosong sektor sama sa El Shadai nakahimo ug mga listahan sa mga kandidato nga pabotohan, dili imposibleng mahimo usab ni sa katolikong simbahan. Kung ang ubang relihiyon nirespeto sa baruganan sa ilang mga lider, dili halayong mahimo usab ni sa mga katoliko. Kung ang ubang simbahan aktibo sa pagpili sa mga kandidatong ilang gituhuang maghatag ug maayong kausaban sa dagan sa ekonomiya ug pagpuyo sa mga Pilipino, pwede usab ning himuon sa mga katoliko.

Apan matod pa, adunay gitawag nga "separation of church and state" nga dili pwedeng manginlabot ang simbahan ug ang gobyerno sa kalihukan sa duha ka institusyon. Apan kung buwag pa ang duha ka institusyon, nganong manginlabot man ang simbahan sa pagpahigayon sa eleksyon pinaagi sa NAMFREL? Kung dili pwedeng magkahiusa ang duha ka institusyon, nganong manginlabot man ang simbahan sa mga isyu sa gobyerno sama sa korapsyon, pagpangilad og sa kinatibuk-ang pagpadagan sa nasud? Kung dili angayan nga manginlabot ang gobyerno sa simbahan, nganong may mga isyu man sa simbahan sama sa mga kontrobersiyang gisangitan sa mga pari, nganong aktibo man ang mga ahensya sa gobyerno sa pag-imbestigar sa maong mga kaso?

Gikabalak-an sa uban nga basin mawad-an ug kredibilidad ang simbahan kon ugaling manginlabot pa ni sa isyu sa politika. Apan kanus-a man wala mag-apil apil ang simbahan sa isyu sa politika? Kanus-a man nagpakahilom ang simbahan sa mga lakang nga gihimo sa gobyerno nga gituhoang nakaapekto sa kinabuhi sa mga tawo? Kung nahimo ni sa simbahan, dili imposibleng mahimo usab sa simbahan ang nganlan ang mga politikong suportahan ug i-boycot. Sa maong punto, magbantay na ang mga politiko sa mga lakang nga ilang himuon sa pagpadagan sa gobyerno ug pagpuyo.

Apan angayang tan-awon nga bisag si kinsa pa ang grupo o tawo nga mo-impluwensya sa usa ka botante, anaa ra niya ang ulahing desisyon kung kinsang pangalan ang iyang isuwat sa balota. Bisan ug pila ka libo ka pesos pa ang iyang madawat apan kung aduna siyay lig-ong prinsipyo nga dili matarug, iboto gihapon niya ang mga kandidato nga gituhoan niyang makatabang sa nasud. Bisan kung kinsa pa ang malakip sa "honor roll o horror roll" sa simbahan, anaa ra sa botante kung sundon niya ang sugyot sa kaparian