Bakikaw sa politika

Dili ba bakikaw tan-awon nga ang nasud nga usa sa labing unang nakakab-ot ug kagawasan sa tibuok Asya wala gihapoy klarong mga partido sa politika? Dili ba salikwa-ot palandungon nga ang Pilipinas nga maoy giilang inahan sa usa ka malinawong protesta sa katawhan pagpapalagpot og presidente, huyang gihapon ang pundasyon sa politika? Dili ba makakugang palandungon ang usa nga nasud nga gidayeg sa tibuok kalibutan sa kugi ug pagka mahigalaon, hangtud karon wala pay kongkreto ug lig-ong mga grupong politikal?

Upat ka buwan sa dili pa ang piniliay, dakong pangutana gihapon kung kinsa ang managan sa pagka-senador ug labaw sa tanan dakong pangutana gihapon kung unsang mga partido ang mobida sa eleksyon karong Mayo. Kung sa ubang mga nasud sama sa Amerika, lig-on ang political system ug may tataw nga plataporma, dinhi sa Pilipinas, nag-iyahay pagpadayag sa ilang ka maayo kunong tawo ug pagkaligdong ang mga politiko. Tungod kay daghan ang gustong mopa-ila nga angayang iboto ug mangulo sa partido, hangtud karon, wala pa gyuy nakab-ot nga desisyon kung kinsang mga tawhana ang modagan ubos sa wala pa sa'y klarong mga partido.

Gawas sa administrasyon ug oposisyon, giwara-wara karon ang giingong third force. Ang ikatulong hugna sa mga politiko maoy giingong labing maayong alternatibo alang sa katawhan tungod sa ilang matod pa, maayong intensyon ug kapasidad sa pagpadagan sa nasud. Pagka-garboso ug pagkabaga ug nawong sa maong mga politiko nga hangtud gani karon, nitalaw sa pagpa-ila sa kaugalingon sa publiko kay basin mismo sila nauwaw sa ilang tanlag.

Apan gawas sa maong mga grupo, aduna na say laing nipadayag ug nibarog nga andam sab silang magtukod ug partido nga may moralidad ug dungog pagpadagan sa nasud. Pagkamahitas-on ba sa maong mga tawo nga mora'g siya dili sab traditional politician ug trapo. Duda na hinuon ko nga ang hinungdan nganong magtukod siya'g kaugalingong partido kay gi-isnab siya sa oposisyon ug wala malakip sa posibleng padaganon sa maong grupo.

Samtang nagtuwad tu-ali pa ang administrasyon, oposisyon, third force ang nagpa-ilang pundok sa mga moralista sa pagpili ug mga politiko nga ilang padaganon, nakatawa ang publiko sa unsang klaseng sistemang politikal nga ana-a sa Pilipinas. Kung mismo sa ilang mga partido dili sila makakab-ot ug hini-usang tingog, baruganan ug desisyon pagpadagan ug mga kandidato, mas pang wa' sila'y katungod nga manawagan ug panaghi-usa, pagtinabangay ug pagsinabtanay aron makab-ot ang panaghi-usa ug kalambuan sa nasud.

Kung sa ubang nasud adunay gitawag nga "sakripisyo" ug "pagpa-ubos" gikan sa mga politikong dili mapili sa partido nga padaganon, dinhi sa ato, wala. Kay ang usa ka politiko nga dili ma-uyonan sa partido nga padaganon, magtukod ug iyang kaugalingong grupo o diba kaha modagan isip independent candidate. Ang hinungdan matod nila, buot nilang moserbisyo sa katawhan ug mohatag ug kabag-uhan sa dagan sa kinabuhi sa mga Pilipino. Alang nako, kung may mga tawo man nga may katakos nga mopasi-atab sa ilang ka maayo ug kalimpyo sa tinguha sa pagserbisyo sa publiko, kini ang mga magtutudlo nga seryoso sa iyang propisyon, traffic enforcer nga wala modawat ug suborno o ang usa ka drayber nga niuli sa dakong kantidad sa salapi ug alahas nga nahibilin sa iyang pasahero.

Hangtud nga mahatagan ug katin-awan ug molig-on ang pundasyon sa grupong politikal sa nasud, magpabiling bakikaw ang eleksyon. Bakikaw tan-awon ang mga politiko nga nanawagan ug panaghiusa apan sa kaulahi-an nibalitok sa pikas partido tungod kay wa niya makuha ang gustong posisyon nga daganan. Bakikaw tan-awon ang mga politiko nga hangtud karon wala pa makapili ug partido tungod kay wala pa maklaro kung unsang grupo ang may dakong pundo sa kampanya lakip na ang ipamalit ug boto. Bakikaw paminawon ang mga politiko nga nipasigarbo sa ilang maayong motibo pagserbisyo sa publiko apan korapsyon o pagpangawat sa salapi sa publiko ang tinuoray nga motibo.