Buaya sa kadagatan

Si Elpidio "Jojo" de la Victoria gipusil kaniadtong Abril 12 sa mga alas tres sa hapon didto sa gawas nga bahin sa iyang panimalay sa sitio Dawis, San Roque, Talisay pipila lamang ka gutlo sa iyang pagkanaug sa sakyanan nga naghatod kaniya.

Si Jojo sa buhi pa nagsilbi nga director sa Bantay Dagat Commission ug Market Administrator sa siyudad sa Sugbo. Nahimo usab siya nga katambayayong ni manlalaban Antonio Oposa sa kampanya sa pagsalbar sa kadagatan sa Visayas diin ilang gipasiugdahan ang pagdili sa mga commercial fishing operators sa pagpanagat sa kadagatan sa dapit sa Visayas. Si manlalaban Oposa misugilon nga tungod sa ilang kampanya, siya ug si Jojo nakadawat na og daghang hulga sa ilang kinabuhi.

Ang kapulisan ug kaubanan ni Jojo sa krusada nagtoo nga ang iyang kamatayon may kalambigitan sa hugot nga kampanya niini sa pagsalbar sa kadagatan sa dapit sa Visayas gikan sa commercial fishing. Pero dili lang seguro mototok niining maong anggulo ang atong kapulisan sa ilang imbestigasyon. Mas maayong palapdan pa ang imbestigasyon. Angayang masayran sa mga imbestigador nga aktibo usab si Jojo sa iyang trabaho sa pagsakmit sa mga tinirohang isda nga naabot sa merkado ug paggukod niadtong mga tawo nga naghimo og sangkap sa mga dinamita. Angayan usab nga tan-awon sa atong kapulisan ang pagka market administrator ni Jojo kay basin kon aduna kini naligsan sa iyang pagpatuman sa mga palisiya sa merkado ug nagdumot kini sa nahisgutang opisyal.

Ngano gyod kaha nga aduna may mga tawo nga gustong makakita og dugong mobanaw.

Sama sa kapulisan ug kahigalaan ni Jojo ako nagtoo nga ang iyang kamatayon aduna kini kalambigitan sa iyang krusada sa pagpanalipod sa atong kadagatan sa mga makadaut nga matang sa pangisda ug dagkong matang sa pangisda.

Ang ako lang pangutana: Angayan ba ugod nga ikasakit sa uban ang mga nahimo ni Jojo alang sa atong katilingban? Dautan ba ugod ang pagpanalipod sa atong kadagatan sa matang sa pangisda nga makapoo sa mga isda?

Ang Center for Environmental Concerns miingon nga 10 porsiyento na lamang ang nahabiling isda sa atong kadagatan ug 80 porsiyento na sa mga coral reefs kon itloganan sa mga isda ang grabe na kaayong pagkagusbat tungod sa illegal nga panagat. Karon ato ba lamang pasagdan kining maong kahimtang sa atong kadagatan? Dili ba angayan unta nga pasalamatan ug pasidunggan si Jojo ug mga kaubanan tungod sa pagpanalipod niini sa kadagatan aron aduna pa kitay makaon nga isda sa umaabot nga mga adlaw?

Sa nagsugo sa krimen, ayaw paghinakog ug pagbinuaya! Ayaw lang huna-hunaa ang imong kaugalingon, huna-hunaa usab ang umaabot nga henerasyon kay ang kadagatan apil na ang sulod niini gihimo sa kahitas-an aron kapahimuslan dili lamang nato karon kon dili sa umaabot usab nga henerasyon. Ikaw lang ba diay ang makamao mokaon og isda?

Sa mga nahabilin nga nagpakabana sa atong kadagatan, ayaw pagpadaug sa kahadlok sa hulga sa mga buaya nga nag-utaw-utaw sa atong kadagatan, hinoon paghugpong ug paghiusa kay nagkagrabe na ang ilang pagkalampingasan, hasta kinabuhi sa tawo gipakisama na nilang isda.