Si Tomas, kinsa uban ni National Security Adviser Norberto Gonzales nga dinapit sa kalihukan sa Partido ng Demokratiko-Sosyalista ng Pilipinas (PDSP) dinhi sa Sugbo dili pa lamang dugay, miingon nga ang suliran sa nasud dili masulbad sa pag-usab lamang sa Konstitusyon.
Ang pag-usab sa mga klase sa tawo nga anaa sa gobyerno ug ang pag-usab sa kasamtangang burukrasya maoy makapalambo sa nasud, pagtuo pa ni Tomas.
Sa bugalbugal nga pagkasulti, sakto si Tomas apan saba ra.
Bitaw, unsa ka lagpas sa argumento ni Tomas, nakakuha ko sa buot niyang ipasabot. Nakita niya nga 'mismanagement' lamang ang hinungdan nganong ingon na niini kagusbat ang dagway sa atong nasud.
Dili ang atong mga balaod maoy problema kun dili ang nagpasar ug nagpatuman sa mga balaod nga mao ra usab ang naglapas sa maong mga balaod.
Gipasanginlan nila nga nakatampo sa pagka-ut-ot sa Pilipinas ang Senado tungod sa kadako sa ilang pundo apan pipila lang ang napasar nga balaod.
Gigugol pa nila ang taas nilang panahon sa pag-imbestigar sa mga kontra sa politika.
Apan si Secretary Gonzales nanghangyo sa iyang nga sakop sa pag-undang sa ilang panawagan pagwagtang sa Senado, inay sagupon ang baruganan pagsuporta sa Charter change.
Diha sa pag-usab sa Konstitusyon, masulod gihapon ang ideya pagwagtang sa Senado.
Hinog na kaayo ang pagtuki nga sagupon ang federal, parliamentary government sa nasud. Sa parliamentary nga panggobyerno, mahimo man ang unicameral legislature (usa lang ka balay balaoranan) ug biyaan ang naandan karon nga bicameral legislature (House of Representatives ug Senate).
Uyon ko nga usa na lang ang balay balaoranan. Sa ingon, makuhakuhaan ang mga dagkong kawatan sa gobyerno, momubo pa ang proseso sa pagpasar sa balaod ug minus ang pundo nga maggasto niini.
Mga 53 ka delegado nga gikan sa nagkadaiyang nasud southeast Asia nakalaag gyud og kadiyot dinhi sa Sugbo ug nakatagamtam sa pagkamaabi-abihon sa mga Sugboanon.
Atol sa opening dinner ug cultural presentation sa Fort San Pedro niadtong Biyernes, si Customs Commissioner Alexander Arevalo nagkanayon nga na-'impress' ang mga delegado sa kaanindot sa Cebu.
Nagpabatibati si Arevalo nga posibleng iinsister sa ASEAN customs nga anhi sa Cebu himuon ang International Meeting sa mga Customs Directors-General.
Bag-o ug kontrobersiyal nga broker nga nailhan nako sa ngalang Tess labaw pa sa opisyal sa Bureau of Customs nga nakaplastar sa usa ka lamesa sagol sa mga dagkong opisyal sa adwana.
Ambot nasayod ba si Customs Collector Ma. Lourdes Mangaoang sa presensiya niining Tess atol sa maong kalihukan.
Sa miagi natong Tikdol, nakahisgut na kita niining Tess. Siya kadtong atong giingong babayeng smuggler nga yanong nagpayuhot sa adwana og mga surplus nga sakyanan, bugas, ukay-ukay, ug uban pa.
Nganong VIP man ang mga lihok ni Tess atol sa ASEAN customs meeting?
Dili man kini siya opisyal sa Chamber of Customs Brokers, Inc. Karon pa usab kini siya mosulod og transaksiyon sa Customs Cebu nga gikatiyabawan sa mga negosyante dinhi kay siya naman ang nanghawod sa adwana.