Niangkon si Labor Regional Director Elias Cayanong nga di pa gyod matino nga nakalingkawas na ang Pilipinas gikan sa labing lisod nga bahin sa kalibotanong krisis sa ekonomiya. Matud ni Cayanong samtang may mga kompaniya nga inanay nang nahibalik sa ilang naandang operasyon, way makapaneguro hangtod kanus-a ni kutob.
Nipasabot si Cayanong nga nakapahimus ang Sugbo sa hukom sa pipila ka mga kompaniya pagtak-op sa ilang operasyon sa ubang bahin sa kalibotan ug gitingob ang ilang patigayon dinhi sa Sugbo. Apan tungod sa kalawom ug kalapad sa krisis, nitataw si Cayanong nga ang kadagkoan sa kompaniya mismo wa mahibawo makalahutay ba sila kon padayon ang pagluya sa kalibotanong ekonomiya.
* * *
Sa nagkalainlaing dapit nga akong naduaw tungod sa pakiglambigit sa local government units sa nagkalainlaing kalihokan pagtabang sa mga molupyo pagsagang sa krisis, nabatyagan sa mga mamumuo ug ubang nagkalisudlisod nga mga hut-ong sa katilingban ang mga hinabang sa mga buhatan sa kagamhanan, labi na sa Departamento sa Pamuo.
May mga mangingisda nga nakadawat og hinabang nga ikapamalit og pukot, may kababayen-an nga nakadawat og tampo sa ilang ginagmay nga patigayon, may mga kooperatiba nga nakadawat og tseke alang sa dugang mga benepisyo sa ilang mga sakop ug, labaw sa tanan, may mga mamumuo nga nataktak tungod sa krisis nga nakapahimus sa libreng pagbansay-bansay aron makahupot og bag-ong katakos.
* * *
Nagpabiling madasigon ang mga aplikante nga nisalmot sa local ug overseas job fair atol sa Adlaw sa Pamuo. Sa Overseas Job Fair nga gipasiugdahan sa Dakbayan sa Sugbo sa Abellana National School, kaliboan ka mga mamumo, kasagaran nila naghupot og taas nang kasinatian sa panrabaho, ang nangaplay alang sa 20,000 ka kahigayonan sa trabaho sa nagkalainlaing kanasuran sa kalibotan.
Sa gawas sa gym, gipahigayon sab ang “Tabo sa Mamumuo,” proyekto sa Regional Tripartite Wages and Productivity Board (RTWPB) nga namaligya sa baratong bugas, sardinas, pagkaon ug ubang mga produkto. Sa classrooms gihimo ang one stop shop sa mga pangalagad sa Department of Foreign Affairs (DFA), National Statistics Office (NSO) ug National Bureau of Investigation (NBI).
* * *
Gawas nga mas sayo nga niabot mas daghan pa gyod ang uwan karong tuiga kon itandi sa nangaging katuigan. Gitumbok ni Pagasa Mactan Director Oscar Tabada ang global warming nga maoy hinungdan sa di masabot nga pag-usab-usab sa panahon.
Bisan si Kapitan Ernesto Nillama sa MV Doña Rita Sr. sa Gothong Southern Shipping Lines nahibung sa pagdagko sa bawod sa dagat. Si Nillama nga kapin na sa tulo ka dekada nga nagduma sa nagkalainlain nga mga barko dinhi sa Sugbo ug sa ubang bahin sa nasud nitandi sa mga bawod sa una nga mora rang elementarya ug high school; apan karon mora nang kolehiyo.
* * *
Email:leo_lastimosa@abs-cbn.com