Duha ka semana human nahibaw-i ang pagkatap sa sakit, wa pa kahatag ang kagamhanan og tambal sa mga kabanay sa namatay. Wa pa sab matino diin nagsugod ang sakit o giunsa ini pagkatap. Ug samtang giawhag sa kagamhanan ang mga molupyo nga nakabatyag nga masakiton sila sa pag-adto sa mga tambalanan, ang mga gipanghilantan nangreklamo nga ang mga kawani sa ambulansiya nangahadlok nga mokupot ni mopasakay nila.
Sa di pa magsakit ang imong dughan, di ang kagamhanan sa Pilipinas maoy gipasabot ning balita sa nagpabiling misteryuso nga pagkatap sa swine virus. Kun dili ang Mexico. Apan pangilogan tang maghunahuna nga di lagyo ang mga panghitabo sa ilang nasud ug sa ato.
* * *
Ang health secretary niangkon nga wa sila’y katakos sa pagduaw sa mga pamilya sa mga nangamatay sa sakit. Sa ato pa, ang mga mananambal wa pang kasugod og tambal sa mga molupyo nga maoy labing nameligro nga natakdan sa sakit, ug maoy labing dako’g kahigayonan sa pagpakatap sa kagaw. Nagpasabot sab nga ang mga mananambal wa pang kahibawo giunsa pagkasakit sa mga biktima—nga maoy yawe sa pagsabot giunsa pagsugod sa epidemiya ug unsaon ni pagpakgang.
Ang inutil nga health secretary di si Francisco T. Duque III kun dili si Jose Angel Cordova sa Mexico. Apan gilok hunahunaon ang kamanagsama nilang Duque ug Cordova: Ang way kukauwaw nga pagpangita og lusot sa kapakyas pagpanalipod sa kahimsog sa katawhan.
* * *
Molupyo sa usa ka lungsod nitiyabaw nga way nakahatag niya og tambal usa ka semana human ang iyang bana namatay tungod sa hilanat ug kahuyang sa baga nga napamatud-an sa laboratoryo nga swine flu. Way nisusi sa iyang bay, way nangutana giunsa pagkasakit sa iyang bana ug way nisusi sa mga baboy sa ilang mga silingan. Ubang mga pasyente nangreklamo nga wa sila atimana sa duha ka tambalanan—ang una kay wa sila’y kuwarta ug ang ikaduha kay puno nang tambalanan.
Ang lungsod di Lamitan sa Sulu. Kun dili sa Xonacatlan, kasadpan sa Mexico City. Apan way kalainan ang pagpabaya sa mga kagamhanan sa ilang nasud ug sa ato mahitungod sa panglawas sa katawhan.
* * *
Ang Departamento sa Agrikultura sa Mexico nipasalig nga way tilimad-on sa swine flu sa mga baboy sa mga umahan sa bisan asang bahin sa nasud. Kun di pa tungod sa 81 nga nangamatay ug 1,400 nga na-ospital tungod sa swine flu, hapit na lang moingon ang Mexico nga way angay’ng kabalak-an ang ilang katawhan.
Mao sab ra ba nay linya sa DA ug DOH sa Pilipinas. Mahimo hinuon nga tinuod ang ilang pasalig nga luwas ang atong mga baboy. Kay ang kagaw wa maggikan sa baboy. Busa mas angay’ng tawgon nga human flu.
* * *
Email:leo_lastimosa@abs-cbn.com