CEBU, Philippines - May mga barangay kapitan nga biased. Imbis amahan sila sa barangay, kun dunay magburoka sa ilang barangay, duna sila’y paboran. Hinoon dili tataw ilang pagka-biased sa mata sa mga pobreng way kalibutan. Apan sa mata sa mga propesyonal, labi na sa abogado, tataw kini. Unya kinahanglang prangkahan siya sa abogado una molihok sa katarung. Usa ka panig-ingnan kining hitabo nga hisgutan nato karon.
Si Barney, minor de edad, 13 anyos kakakita’g sumbagay. Iyang kontra ilang silingan nga si Gomer, 13 anyos sab, kababata niya. Lupig siya. Apan wa lang siya nireklamo kay pareha ra man silang puro bata. Unya niabot ang inahan ug uyoan ni Gomer. Gitook si Barney sa inahan ug giparokparok sa poste. Unya gisagpa ug gidukol siya sa uyoan ni Gomer. Nisumbong si Barney sa iyang ginikanan. Gipasakaa’g kaso nga Child Abuse ang inahan ug uyoan ni Gomer.Kay mga adunahan ang pamilya ni Gomer, naus-os ang kaso ngadto sa slight physical injuries. Ang Resolution sa fiscal nagmando pa gyud nga kinahanglan ang complainant mosumiter og Certificate To File Action sulod sa 30 ka adlaw. Kay kun di kasumiter, mabasura ang kaso.
Nisulat dayon ang abogado ni Barney sa barangay kapitan sa barangay diin nahitabo ang pagdaugdaug ni Barney. Nagkanayon ang sulat sa abogado:
“Urgent request for certificate to file action”
“As counsel for Barney minor complainant in the case of Child Abuse per attached Resolution dated October 28, 2011 received by the undersigned on April 12, 2012, I would like to request for Certificate To File Action in the said case. The matter has been filed with your office and Barangay Conciliation has been conducted without settlement.
“This is urgent because complainant is given by the City Prosecutor only 30 days from receipt to comply with what it required, which is quite to say the least, an unusual Resolution.”
Giinsulto pa sa kapitan ang abogadong nagsulat. Gikataw-an ug gibugalbugalan sa telepono. Wa lang nikihol ang abogado. Wa gyud niisyu og Certificate ang kapitan. Kay ang ginikanan ni Gomer mga botante sa kapitan. Ug ang mga ginikanan ni Barney mga vendors lang og prutas ug utanon sa Taboan. Nangayo nala’g lugway nga panahon ang abogado sa pagsumiter sa gikinahanglan sa City Prosecutor. Dihang wa kaagwanta’g huwat ang abogado, nisulat pag-usab. Matud sa sulat:
“I am now again requesting for issuance of Certifacate To File Action in relation to this case. You know that this case would be dismissed by the Prosecutor if my client could not submit the necessary Certificate. Your office had not settled this case in your level and so your ministerial duty is to issue Certificate To File Action. You set for another conciliation and you delayed further issuance of the necessary certification. Now your reason is that complaint lack evidence, in denying the certification. That reason is irregular and anomalous. In other words, you delayed issuance because you want the case be dismissed by the Prosecutor. Therefore, you are a biased barangay captain against my client.
“This is my last and final request. Kindly issue the Certificate To File Action within five (5) days from receipt of this letter. Should you fail or refuse, my client will be constrained to initiate legal action against you such as but not limited to MANDAMUS, VIOLATION OF RA 6713 and VIOLATION OF RA 3019.”
Gibinaboy og kasaba sa kapitan ang inahan ni Barney nga maoy naghatud sa sulat. Nipauli ang alaot nga inahan nga wa kada og certification. Apan pagkaugma, sayong buntag, kalma na ang kapitan nga nipatawag sa inahan. Nabuotan. Nihatag sa inahan sa gipangayo nga Certification. Pihong nangunsulta og abogado. Ug gisayran siya nga madutlan gyud siya kun dili mohatag sa gipangayo. (Kataposan) (Alang sa magbabasa nga gusto’g libreng konsulta, dad-a ning pahina sa sugilanon sa opisina sa tagsulat. Iatol og Sabado sa buntag.)