Bida! Wa man gyud ka nipatuo sa akong tambag nimo! Giingnan tika nga kalma lang. Kay kahikogon na na si Sonia Manto tungod sa daghang kasong estafa. Ug nangita lang na’g tawong makapatay niya! Ikaw gyu’y nahimong instrumento sa iyang paghikog!” basol ni Atty. Hildo Redula ngadtong Bert Paras sulod sa visiting area sa Municipal Jail sa ilang lungsod sa Makuna. Nagdukoduko si Bert ning sayong hapon. Dili kaharong og tan-aw sa iyang abogado. Sa miaging semana, gisung ni Sonia si Bert sa balay niya. Wa kaagwanta si Bert. Naputong.
Gisabot na lang sab ni Hildo si Bert. Hilumon kaayong pagkatawo iyang kliyente. May pagkaburong. Kining matanga sa tawo ang delikado kun masuko. Sukad sa pagkamatngon og buot ni Bert, ang iyang nasayran nga ang yuta nga gitarokan sa balay sa iyang mga ginikanan, ilang napalit sa mga ginikanan ni Sonia. Pagkamatay sa mga ginikanan ni Bert, nagbahinbahin ang mga anak sa kabtangan. Kining luna ug balay sa ilang ginikanan, maoy nabahin ngadtong Bert. Wala’y titulo ang yuta. Tax Declaration lang sa ngalan sa ginikanan ni Bert. Tungod sa kadako’g gasto sa pagpatitulo, wa lang nagpatitulo si Bert sa iyang bahin. Wa siya’y kalibutan nga nag-underground si Sonia og maniobra’g mga papeles.
Sa record sa DENR, ang claimants sa luna, ngalan gihapon sa mga ginikanan ni Sonia. Sa Cadastral Section sa Kapitolyo, dunay Decree of Registration sa ngalan sa mga ginikanan ni Sonia. Nisuhol si Sonia og abogadong kurap aron malutsan og titulo ang yuta sa ngalan sa iyang ginikanan. Unya nagpapirma sab siya’g dokumento nga iyang mga igsoon nibaligya ngadto niya. Nabanhaw iyang duha ka igsoon nga patay na. May nipirma sa ilang mga ngalan. Unya mismo ang nagnotaryo nga kurap nga abogado maoy naghimo sa papeles pagbanhaw sa patay.
Nakapalusot gyud og titulo si Sonia sa iyang ngalan. Unya iyang gihinginlan si Bert kay niya pa, siya (Sonia) ang tag-iya sa yuta. Pwerteng kurata ni Bert. Nangunsulta ni Hildo nga rekomendado sa iyang higala. Nipasaka dayon og kaso si Bert pag-anular sa titulo ni Sonia. Bisa’g may deed of sale si Bert nga sa 1945 pa, pinirmahan sa ginikanan ni Sonia pabor sa ginikanan ni Bert, pildi sila sa RTC. Kay napalit sab ang huwes sa kurap nga abogado. Niapelar si Bert. Samtang pending ang apelasyon, nagsige og pamirinda ug pamaligya si Sonia sa titulo. Nabisto ang binuang ni Sonia, gikiha siya’g ESTAFA sa iyang mga biktima. May buyer nga Insek nga datu nga ni-pressure ni Sonia nga papahawaon si Bert sa yuta.
Hapit kada adlaw yawyawan ni Sonia si Bert nga nagpaugat bisan pildi na sa kaso. Sa katapusang higayon nga ningitngit ug nipula ang panan-aw ni Bert, wa gyud mahigawad si Sonia. Gitagud ni Bert og pinuti. Pagkahuman, nisurender dayon si Bert sa kapolisan.
“Wa na man ko’y kuwarta ikasuhol nimo attorney sa apelasyon. Nihinay man akong negosyong karenderya. Gipaundang gani nako akong ubang anak sa kolehiyo. Gipatikad ko sila’g balik sa yuta” ni Bert dihang nakadawat siya’g kopya sa desisyon gikan sa RTC nga nidaug si Sonia. Nag-atubang sila sa bupete sa abogado. “Unsa may nahunahunaan nimo?” ni Hildo, nihapuhap sa iyang suwang. “Tagaan na lang tika’g tipik sa yuta. Unom ka libo ka metros kuwadrados man na. Imo na ang duha ka libo. Di man kaha ta mapildi sa apelasyon?” ni Bert. Nihapuhap sa iyang duha ka paa, sa lingkuranan. “Dili maayo nga mopasalig ko og kadaugan siyento porsiyento. Ang ako lang nga dako ta’g purohan modaug sa apelasyon. Naa gyud tay ancient document nga notaryado pa” ni Hildo. Ug nagpinirmahay sila og kontrata sa serbisyo ni Hildo.
“Pasensiya ka na, attorney. Wa gyud ko kapugong sa akong kalagut. Wa ko kaagwanta sa kyawkyaw ni Sonia,” ni Bert. “Ang akong buhaton karon sa imong arraignment, mo-entra na lang ta’g plea bargaining. Hangyoon nako ang piskal ug huwes nga mosugot sila nga sentensiyaan ka’g straight 6 anyos. May duha man ka mitigating circumstances imong kaso. Voluntary surrender ug plead guilty. Busa, angkon na lang, aplayan tika’g probation, kun dili molapas sa 6 anyos imong sentensiya,” ni Hildo. Mao ni iyang gipaagi aron di gyud matanggong og dugay sa bilanggoan iyang kliyente. (Kataposan) (Sa gusto’g libreng konsulta, dad-a ning pahina sa opisina sa tagsulat. Sa Sabado sa buntag)