Magtulo na kapin ka bulan nga kada gabii sibaw kaayo ang tingog sa wakwak nga magbahisbahis ibabaw sa sityo Kalunoran. Ning maong sitwasyon bation dayon og kahadlok ang mga lumolupyo kay basta gani magbahisbahis na kining maong wakwak matag gabii tataw nga inig ka buntag sayo may patay’ng lawas na usab sa tawo nga mapalgan nga biktima sa balbal niining mangtas nga wakwak.
Kadaghan na kini lutosa sa mga lumolupyo nga pinangulohan ni Kapitan Buloy apan abtik kining maong mangtas kay kadali rang makatago ug unya mahanaw dayon. Mao kini ilang problema dinhi sa sityo Kalunoran nga gihasi sila sa mangtas nga wakwak.
Sukad niadtong miaging bulan lima na ka tawo ang gibalbal sa wakwak ug apil na ang mabdos nga asawa ni Bertoldo ang boksingero sa timbang nga flyweight. Puwerteng hilaka ni Bertoldo sa gidangatan sa iyang asawa nga maayo kaayong pagkaguhayguhay ang tiyan ug nanumpa siya nga dili niya lung-an sa pagpangita sa maong mangtas hangtod nga iya kining mapatay.
“Kuyog na lang namo matag gabii, Toldo,” agda ni kapitan Buloy sa boksidor. “Aron kun madakpan nato ang maong mangtas, ikaw ang paunahon namo sa pagduslak niini sa talinis nga bagakay...”
“Maglain lang ko’g akoa, Kapitan. Gusto ko nga mag-inusara ko sa pagpangita nianang mangtas. Sayod kong taga dinhi ra kana siya sa ato. Nia gud kana kanunay manghasi dinhi sa atong sityo ug daghan na kaayong nabalbal,” nagkanayon si Bertoldo nga magul-anon ang hitsura.
“Ilang giudahan mao si Tasyo,” hinay ang tingog sa kapitan. “Kanang dunay payag daplin sa suba, mao bitaw nga amo na kining gipanid-an matag gabii, nahinumdom ko nga ang apohan anang Tasyo nga si Anaclito nadungog nga usa ka mangtas nga ungo...”
Nianang pagka-sunod adlaw gibalita sa pag-asa nga signal No. 3 na ang ilang lalawigan ang anha gyud moigo sa gitakdang oras. Tuod nangandam si Bertoldo ug nakahunahuna siya nga pahimuslan niya ang higayon. Misugod na ang paghuros sa hangin ug duna nay buhos sa kusog nga ulan.
Moadto karon si Bertoldo sa payag ni Tasyo ug iya kining pagtyon. Kay mao may pagduda sa tanan dinhi sa ilang balangay nga ungo si Tasyo ug siya mismo nagduda pud ni Tasyo kay kun masugatan dili motan-aw og tawo ug matud pa wala kunoy altar ug walay samin didto sa sulod sa balay ni Tasyo.
Duol na siya sa payag ni Tasyo. Mikusog pagsamot ang hangin ug ingon sa midaguok ang suba nga mitubo. Unya nahaatras si Bertoldo sa iyang nakita kay ang bul-og sa tubig sa suba milantap na sa payag ni Tasyo. Mipahiyom si Bertoldo sa hilom kay inig gawas ni Tasyo sa payag iya dayon kining dugsakon sa talinis nga bagakay.
Nakita niya nga gianod na sa dakong bul-og sa baha ang payag ni Tasyo apan way Tasyo ang migawas sa payag ug kay dako na man ang lantap sa tubig midali si Bertoldo pagdagan paingon sa nabungtod nga bahin sa yuta atbang sa payag ni Tasyo.
Natumog na pag-ayo sa tubig sa ulan ang iyang sinina ug lawas apan wala niya batia ang katugnaw kay diha pa ang nag-alingaang nga kainit sa usa ka panimawos sulod sa iyang dughan. Unya, may nabati si Bertoldo nga tingog nga ingon sa misakay sa huros sa hangin nga mora’g nangayog pakitabang ug kini tataw nga gikan sa payag nga gianod.
“Tabangggggggggg!!! Tabangggggggg mo mga silingaannnnn!!! Ang akong payaggggg gianodddddd sa bahaaaa!!!” mao kini ang nadunggan ni Bertoldo ug nalipay siya kay tataw man nga tua sa sulod si Tasyo sa payag ug adto kini siya ibanlas sa dagat.
Pagka-ingon ugma wala na ang bagyo. Linaw na ang panahon ug nalipay sila sa tawo nga ilang gidudahan nga mangtas nga wakwak kay wala na kini, segurado nga patay na kini.
“Bertoldo, patay na ang mangtas nga wakwak kay naapil sa pagkaanod sa iyang payag,” matud ni Kapitan Buloy nga nagpahiyom. Apan nianang pagka-gabii misibaw gihapon ang tingog sa wakwak. (Kataposan)