EDITORYAL - Mukbang dili maayo

Usa sa hulga karon sa panglawas ang obesity o sobrang katambukon sa tawo. Ug usa ang Pilipinas sa aduna niini nga matang sa problema ilabi na sa kabataan niini hangtud na sa mga hamtong.

Samtang tuod dili dayun moresulta sa kamatayon ang pagka-obese sa usa ka tawo, kadaghanan kanila aduna nay mga gihambing balatian, mahimong na diagnosed na o wala pa mahibaw-i.

Dinhi sa Pilipinas, sa pagtuon nga gihimo niadtong 2019 sa  United Nations Children’s Fund, nadoble o misaka ang gidaghanon sa mga hamtong nga obese. Gikan sa 20.2% sa 1998 nahimo kining 36.6% sa 2019.

Sumala pa sa Centers for Diseases Control sa Amerika, kinahanglan nga balanse ang timbang sa height, edad, ug ethnicity o natural nga gidak-on sa panglawas sa usa ka nasyonalidad.

Kun dili kini balanse, nagpasabot nga naghinubra ang gitambukon (obese) o ba kaha nagkulang ang gidak-on o malnourished base sa ilang body mass index (BMI).

Sagad sa hinungdan sa pagka-obese mao ang subra sa pagkaon ug kakuwang sa pisikal nga mga aktibidades kada adlaw.

Kanang subra nga pagkaon unya wala kaayoy pisikal nga gipangbuhat aron panington sama sa ehersisyo o bug-at nga trabaho manambok gyud.

Kaning tambok o fats mamahimong hinungdan sa nagkalain-laing mga sakit sama sa sakit sa kasingkasing, mga inpeksiyon, diabetes, ug uban pa.

Ning bag-o, nauso sa social media kanang ‘mukbang’ diin gipakita sa mga vlogger ang gidaghanon sa pagkaon nga kaya niyang kan-on sa usa lang ka pamilok.

Sagad sa gipakita mga karne nga pagkaon ug kadtong mga tag-as og cholesterol, parat o tam-is nga matang sa pagkaon.

Makaibog ug makalingaw tan-awon apan dili maayo ang ehemplo nga ilang gipasundayag ilabi na sa kabataan.

Samtang wala nila dasiga ang mga tawo nga sundon ang ilang gibuhat, apan klaro man nga dili himsog nga pamaagi sa pagkaon. Husto kining plano sa Department of Health nga i-regulate kining mga "mukbang" videos sa social media tungod sa risgong mahimo niini sa mental health ug sa panglawas sa publiko sa kinatibuk-an kun buhaton sa mga tawong wala magmatngon sa epekto niini ngadto sa ilang panglawas.