EDITORYAL — Puol nga pahinumdom

Makapuol na usahay nga magsige og pahimangno ang mga opisyales sa gobiyerno, nasyonal o lokal, may labot aning pagtuman unta sa mga tawo sa pagbahig ug hustong paghipos sa ilang mga basura.

Niadtong nakalabay nga adlaw’ng Sabado, gilusad na usab sa Cebu City ang citywide cleanup drive nga gisalmutan og nagkalain-laing sektor ug mga organisasyon ingon man mga kompanya.

Tuod man, malampuson kaayo kini. Malampuson kay nakahipos man og 87 ka tonelada nga basura gikan sa mga kasapaan sa siyudad.

Ang dakbayan sa Sugbu adunay siyam nga mga dagkong sapa, ambut kung angayan pa ba gihapon kining tawgong sapa nga wala namay makitang isda nga nabuhi aning maong mga tubiga.

Hagbay rang nangamatay tingali ang mga kaniadto mga isda ug ubang matang sa mananap sa tubig tab-ang tungod sa grabeng polusyon nga gihan-ok sa mga tawo diha sa ilang gipuy-ang mga sapa.

Kung tan-awon baya kining mga sapa sa Cebu City, lagpad man unta ug lawom, apan gumikan sa tawo, mura nalang kini og higanteng kanal tungod dili naman tin-aw ang tubig, bisan gani kanang natural nga tabunon unta nga kolor sa tubig wala na kay napulihan na og itom, baho ug katol kaayong tubig.

Kini tungod sa mga basura ilabi na mga biya nga plastic, anha sab tanan ang awasanan sa hugaw nga tubig gikan sa mga imburnal ug kanal.

Adunay mga kabalayan ug nga estrakturang gipangtukod sa isi’g ka tampi hinuon maayo nalang karon kay ubay-ubay na ang gi-relocate. Apan duna pa gihapoy nagpaugat kay lagi dagko silang negosyante.

Kaning pagsige og pahinumdom ug pahimangno sa lokal nga mga opisyal bahin aning hustong pagbahig ug paghipos sa basura wala pa gyud hangtud karon nakatuhop sa alimpatakan sa tanan.

Naa lang gihapoy mga tawong walay pagpakabana nga bisan asa lang maglabay og basura ug walay kahadlok sa pagbuhat niini.

Usa pa, dako kaayo ang pagkuwang sa mga barangay officials pagpatuman sa mga probisyon sa Solid Waste Management, daghan sila og pasumangil mao kunong dili sila katuman niini. Mas daghan og rason inay mosugyot og solusyon.

Mao sab kini ang rason kun nganong dili sab moseryuso pagsunod ang ilang mga konstituwente.