Daghang salamat sa nagpakabana nga retiradong mga opisyal sa gobiyerno, nabanhaw ang kawsa nga gusto sa mga politiko nga ilabay sa suok ug hingpit na lang nga kalimtan: Ang pagdili sa politikanhong mga dinastiya. Napakyas ang tanang pagsuway sa paghimo og balaod nga mopatuman sa anti-dynasty provision sa 1987 Constitution.
Ang rason? Mayoriya sa mga sakop sa Kongreso, nga maoy gitahasan sa pagpanday sa mga balaod, mga sakop sa dinastiya. Kasagaran nila di motugot nga mahulga ang ilang pag-monopoliya sa politikanhong gahom. Nga maoy lisensiya sa pagtumpi sa nagbuntaog nilang katigayonan.
* * *
Sakto ang grupo nga nipunit sa tungason nga tahas: Mosamot ang pangurakot sa gobiyerno kon padayon nga modominar ang mga dinastiya; kay kinsa may mangahas sa pagbadlong sa ilang pagkonsabo pagbasiyo sa nasudnong panudlanan?
Bisan sa kaligdong ug ka-inila sa mga sakop sa grupo, nga naglakip sa mga kanhi sakop sa gabinete ug kanhi hepe sa Armadong Kusog, di molampos ang kawsa kon di suportahan sa katawhan. Kon basehan ang resulta sa lokal ug nasudnong mga eleksiyon, ang mga botante nihangop ug mas nipalig-on pa sa mga dinastiya.
* * *
Si Presidente Ferdinand Marcos Jr. maoy simbolo sa dinastiya nga way busganan. Puno sa iyang mga paryente nga nakadaog sa niaging eleksiyon, gitudlo pa gyod ang uban niyang mga kadugo sa importanteng mga puwesto.
Kaniadto ang local government units ug House of Representatives ra ang gigawongan sa mga dinastiya. Karon ang Senado, tungod sa duha ka pamilya nga nakapadaog og managsuon ug sa ikatulong pamilya nga nakapalingkod sa inahan ug anak, makaribal na nila.
* * *
Bugtong balaod batok sa politikanhong mga dinastiya nga nakalusot sa Kongreso ug sa Malakanyang mao ang inusab nga Sangguniang Kabataan: Di kadagan sa SK ang mga paryente sa lokal ug nasudnong mga opisyal. Talagsaon ning kadaogan kay ang nanimon sa balaudnon mao ang mga senador nga pulos sakop sa mga dinastiya. Nga naglakip sa mga Pamilyang Marcos, Aquino, Estrada, Angara, Escudero ug Binay.
Wa masuwayi unsa ka-epektibo ang balaod kay sige og kauswag ang SK ug barangay elections.Hinaot nga di lawgawon ang pagpatuman kon madayon ang nalangay na pag-ayo nga eleksiyon sa barangay ug SK karong Oktubre puhon.
* * *