Alang sa mga kabatan-onan nahimong kabahin sa lingwahe tingali ang mga makalingaw nga banat sa fliptop. Mura gud gihapon kini og balagtasan sa karaang panahon diin nahimong inila silang Francisco Baltazar o Balagtas diin dinhi gikan ang pulong balagtasan. Kun mubo ra kaayo ka og pailob ayaw na lang patuga sanglit dunay mga pulong nga buhian nga makaasar gyud pag-ayo kanimo.
Hinuon dili lang kini mahitungod sa asaran kondili mahitungod kini sa estilo o paagi nga gitagik ang matag pulong nga ilibkas gikan sa imong baba nga nagagikan gyud sa imong hunahuna.
Dinhi nato makita nga nagpabiling mamugnaon sa gihapon ang hunahuna sa matag tawo labina sa mga batan-an.
Ang katitikan nagpabiling buhi taliwala sa mga kausaban sa teknolohiya. Paagi usab kini sa pagsaulog sa kinabuhi ingon tang pulonga kay mahimo man diay nga ipaagi nato niini ang pagpadayag sa mga mensahe nga atong gikinahanglang ipaabot ngadto sa kadaghanan, sa mas makalingaw pa nga paagi dili ba?
Ug ang maong binatanay sa fliptop dili lang pagpadayag sa hunahuna kondili pagpadayag usab sa kasinatian sa k inabuhi o sa kinabuhi gyud mismo. Mahimong paagi kini sa pagsaysay sa kasinatian sa usa ka tawo. Nahimo kining sugilanon mismo sa kinabuhi dili lang sa nagbanat sa fliptop kondili sa kinabuhi mismo sa kinabag-an mismo. Mahimong ako o imong kinabuhi.
Sa natad sa Counselling and Psychotherapy dunay mga social constructionists nga ginganlan og Michael White ug David Epston (ca. 1990) ang nahimong inila gumikan sa paggamit nila sa pamaagi nga ginganlan og Narrative Therapy. Diha sa paggamit sa mga sugilanon ingon nga mga interpretive stories ug pag tratar niini ingon nga mga kamatuoran agig pagsanong sa panginahanglang psycho emotional sa tawo.
Ang iyang inner story angayan nga tukion ug tahuron batok sa mga sugilanon nga naghatag og pressure sa hingtungdan. Ang mga sugilanon nga akong buot ipasabot mao man ang sugilanon nga maoy giisip nga dominant sa katilingban apan malupigon diay alang sa tagsa tagsa ka mga tawo. Mas gipaminaw ang dominant stories kaysa mga individual stories. Mao nga pinaagi sa narrative therapy ang hingtungdan makahimo pagpadayag sa iyang kaugalingon ngadto sa kadaghanan. Ang tumong niini siya paminawon lang gyud unta ug hubaron ang iyang sugilanon pinasikad sa objectivity ug dili pinasikad sa bias.
* * *
Ang Sugilanon ingon nga Sukaranan
Matag debate magsugod gyud og tema. Ang matag malambigit sa fliptop sama nilang lil sisa shernan ug uban pa dili una magpataka og banat hangtud nga matataw kun unsay angay nilang banatan ug saw-an. Ang kinabuhi natong mga tawo mahimong atong bahinon ning mosunod nga hut-ong:
1. Ang Sugilanon nato sa Kaniadto
2. Ang Sugilanon nato sa Kasamtangan
3. Ang Sugilanon nato sa Umaabot
Ang Sugilanon sa Kaniadto mao man ang sugilanon sa paagi nga kita naumol diha sa atong lawasnon, espirituhanon, sikolohikanhong, ekonomikanhon nga pagkatawo. Ang atong mga significant others, nga sa ato pa ang atong mga ginikanan, paryente ug uban pa mao man ang mga unang kamot nga migambalay kanato sa atong pagkakita. Kita ang nahimong salamin sa ilang pagka sila maingon nga sila salamin usab sa ilang kagahapon. Ang Sugilanon sa Kasamtangan
Kini ang matang sa sugilanon nga dunay pagkabingkil sa aktwal nga kita ug sa atong gipangandoy nga pagkatawo. –Padayonon