Sa pagbalik sa sesyon sa House of Representatives karong Hulyo 23 aron pagpaminaw sa ikatulong State of the Nation Address (SONA) ni Presidente Rodrigo Duterte, mahimong mapaabot na sa mga kongresista ang balaudnon ni Speaker Pantaleon Alvarez nga mouktaba sa piniliay karong Mayo 2019 ngadto na sa Mayo 2022.
Gipahibawo ni Alvarez sa Arangkada sa DYAB Abante Pa, Bisaya! nga dili siya maglangay sa pagduso sa iyang sugyot nga ang pagkanselar lang sa piniliay sunod tuig maoy motino nga maaprobahan sa labing daling panahon ang pag-usab sa sistema sa gobiyerno ngadto sa federal.
* * *
Masaligon si Alvarez nga makumbinser niya ang mayoriya sa mga kongresista sa pagkanselar sa piniliay sunod tuig aron nga makatingob na sa ilang panahon sa pagtuki sa gisugyot nga kausaban sa 1987 Constitution nga gisumiter sa Consultative Committee (Con-Com) nga gipangulohan ni kanhi Chief Justice Reynato Puno ug sa iyang kaubanan sa PDP-Laban.
Bisan wa pa sila magkasulti si Senate President Tito Sotto mahitungod sa iyang sugyot, gihangop ni Alvarez ang kabukas ni Sotto sa kahigayonan nga lugwayan ang termino sa incumbent nga mga opisyal hangtud sa 2022.
* * *
Kon dasonan ni Presidente Rodrigo Duterte ang sugyot ni Alvarez, wa’y mapahigayon nga piniliay sunod tuig. Kay hingpit ang iyang pagkontrolar sa House ug sa Senado, ug yano nga mayoriya ra ang gikinahanglan sa pagpasar sa balaudnon nga mag-uswag sa piniliay.
Mas lisud hinuon ang pagkab-ot sa ¾ nga mayoriya sa 18 ka senador sa aktuwal nga pagpasar sa bisan unsang kausaban sa batakang balaod. Apan kon makanselar na ang piniliay, nagtuo tingali si Alvarez nga mas sayon na ang paglaktod sa Senado.
* * *
Apan ang pagkabayo ni Alvarez sa talagsaong popularidad ni Presidente Duterte aron pagpalusot sa bisan unsa nilang mahunahunaan, mobabag sa iyang pagpakanselar sa piniliay (sunod lang hinuon sa sentimento sa kinabag-an sa katawhan nga segurong mokisikisi kon wa’y eleksiyon sunod tuig).
Mao ra sab ang ilang politikanhong mga alyado nga naglungutlungot na nga mobanos sa mga katungdanan nga maapil sa piniliay. Kon wa’y piniliay, ang mortal nga kaaway sa ilang mga alyado magpabilin sa gahum kay makaapil man sab og pahimulos sa pagkainat og tulo ka tuig sa ilang mga termino.