Ang atay maoy labing daku nga ‘organ’ sa atong lawas. Mora kini og filter nga mosala sa pagkaon nga may mga hugaw o kemikals toksin sama sa alcohol o mga hilo nga madetik gikan sa dugo, aron paghimo sa pagkaon nga may enerhiya. Dili lalim ang trabaho sa atay alang sa paghimsog sa lawas.
Mao kini permi ang mabun-og sa paagi nga i-neutralize ang mga na inom o mga nakaon nga matuhop o masubhan kadtong makadaut sa panglawas. Busa ampingan nga kanunay himsog ang atay, aron mahimong epektibo sa iyang paghashas sa tanang masulod sa atong ginhawaan.
Aduna kini mga klase sa sakit sa atay, ang Hepa A/B/C. Kini tungod sa H-Virus. Ang Hepa-B, maoy komon kaayong sakit sa atay, kay nakaapektar kini sa mga milyones nga tawo sa tibuok kalibutan. Naa pay lain klaseng sakit sa atay nga mao ang Cirhosiss, gumikan kini sa abuso sa droga o alkohol. Mahimo sad ang Hepa- B/C mao say hinungdan niini.
Ang kanser sa atay mao kana ang gikan sa selyula sa atay. Apan dili sad tanan kini maoy hinungdan, may posibilidad sab nga kini gikan sa ubang parte sa lawas ang kanser (metastatic cancer).
Ang ‘Hepatocellular Carcinoma’, naa ni sagad sa lalake nga 50-60 edad. Komon kini sa mga nasud sa Asia. Aron kuno maprotektahan niini, kinahanglan nga sa bata pa mabakunahan na kini.
Sagad sa sintomas ini, panakit sa tiyan, luya, way gana mokaon, yellow ang pamanit ug ang mata. Matud pa sa mga doctor, chemotherapy ra ang makapakupos sa tumor aron masalbar sa operasyon. Magpatsek-ap lang permi aron may tsansa pang hingpit nga mamaayo kini, pinaagi sa liver transplant.