Na-shocked ang tanan sa dihang mi-shutdown ang kagamhanan sa Estados Unidos tungod sa padayong gubot mahitungod sa pagpasar sa budget niini.
Nagkaguliyang karon ang mga lider didto sa Amerika tungod sa problema sa budget nga wala pa maaprobahi sa kongreso didto.
Sirado karon ang mga national park, museum ug uban pa gumikan kay wala nay budget alang niini tungod ning maong problema. Kun kanus-a mahibalik ang ilang operasyon, wala pa kita masayod.
Mora’g walay kahumanan kining sumpaki tali sa mga Democrats ni Presidente Barack Obama ug sa mga Republicans kinsa maoy midominar karon sa US Congress mahitungod sa budget alang sa sunod tuig.
Sa kasaysayan sa Estados Unidos, ikaduha na kini nga shutdown sa kagamhanan didto. Una kaniadtong 1995 sa panahon ni Presidente Bill Clinton diin wala usab magkasinabot ang duha ka partido.
Ang dagan didto sa Estados Unidos dili susama sa sistema sa Pilipinas diin ilalum sa atong balaud, adunay naghulat nga reenacted budget sa panahon nga dili gayud magkasinabot ang mga magbabalaod pagpasar sa bag-ong budget.
Karon piang na ang operasyon sa ubang mga pampublikong institusyon didto sa Amerika. Kini gumikan sa pagkawalay pundo gikan sa kagamhanan.
Aduna bay epekto kining dakong problema didto sa labing dakong ekonomiya sa kalibotan dinhi sa Pilipinas? Tan-aw sa mga eksperto adunay dako?
Sa pagkakaron, nagsalig gihapon ang atong nasud sa Amerika. Kini tungod kay daghan sa atong mga produkto ang atua padulong sa Estados Unidos. Hilabihan kini kadako nga merkado alang sa atong export sector.
Ug kun padayon kining maong problema didto, dili tiaw kining sagpa sa ekonomiya sa Pilipinas gumikan kay makibhangan ang atong eksport didto.
Dili lamang kana. Dako usab kini nga epekto sa remittances sa mga Pilipino nga atua sa Amerika nanarbaho.
Mokabat halos usa ka milyon ang mga Pilipino kinsa atua nagpuyo sa Amerika. Uban kanila mga empleyado sa kagamhanan didto.
Tungod niining shutdown sa kagamhanan didto, gikabalak-an nga mominor ang remittances sa mga Pilipino didto sa ilang mga pamilya dinhi sa Pilipinas.
Manghinaut lamang kita nga masulbad sa daling panahon ang problema didto sa maong nasud. Kini aron nga dili kini moepekto sa tandugong sitwasyon sa ekonomiya sa Pilipinas.