Giunsa man pagkahimong “Kuerks†sa karaang imnanan nga “Bakak?†Gipatak-opan ni kanhi mayor Tommy Osmeña ang “Bakak†niadtong 2009 tungod sa pasangil nga nakahimo og daghang kalapasan. Apan naablihan pagbalik ang imnanan isip “Kuerks.†Nga karon gipasanginlan na sab nga nakahimo og mas daghan pang kalapasan ug posibleng makandadohan na sab.
Pipila sa kalapasan nga gipasangil batok sa “Bakak†ug “Kuerks:†Way business permit, way occupancy permit, way igong parking space, way permiso pagpamaligya og bino, dako og utang sa buhis, pagpamaligya og bino sa mga bata, pagpamilya og bino duol sa eskuylahan ug pagpatokar sa saba nga mga banda nga nakahasol sa kasilinganan.
* * *
Apan ang labing dakong atraso sa imnanan mao ang pagkalambigit sa duha ka dagkong kontrobersiya:
• Ang pagkahubog sa hinigugma ni Miguel Osmeña, anak ni kanhi mayor Osmeña, nga nisangpot sa pasangil nga gihasi ni Miguel ang suod nga higala nga nibiya sa iyang hinigugma sa imnanan nga ginganlan pa og “Bakak†upat ka tuig ang nilabay; ug
• Ang rambol sa mga batan-on niadtong Dominggo sa samang imnanan nga ginganlan na og “Kuerks†nga naglakip sa giingong paghapak ni Konsehal Gerry Carillo sa ulo sa 16 anyos nga si Jan Nino Pogoy kinsa nasud sa intensive care unit sa Vicente Sotto Memorial Medical Center.
* * *
Ambot nakabantay ka ba nga ang seryusong kalapasan nga gipasangil batok sa imnanan matuki lang kun mahilambigit sila og mga kontrobersiya nga naglambigit sa inilang mga pamilya sa Sugbo. Tungod ba kay ilado ug gamhanan sab ang pamilya sa tag-iya sa imnanan?
Kun kasarangan pa lang untang negosyante ang tag-iya sa “Bakak†ug “Kuerks†hagbay ra untang namutos. Apan si Cebu City Treasurer Emma Villarete igo lang nipasabot nga gitugotan sa City Hall nga makaabli pagbalik ang “Bakak†isip “Kuerks†tungod sa pasalig sa tag-iya nga bayran ang tanan nilang utang nga buhis.
* * *
Bisan kolorum ang operasyon sa “Kuerks†kay wa man sila’y business permit sukad pa niadtong Enero, niadto pang Miyerkules sila nainspeksiyon sa City Treasurer's Office. Ug sa niaging semana pa sab nikihol ang City Attorney's Office sa dugay na kaayong reklamo sa kasilinganang mga negosyante ug mga molupyo sa kaalingugngog ug ubang kalapasan sa imnanan.
Samtang nangandoy ang katawhan nga mahibaw-an tinuod ba gyong nakahimo og krimen si Carillo, sama nga nangandoy unta silang mahibaw-an sab nanghasi ba gyud si Miguel, maayo tingaling tinud-on sa City Hall pagpatuman sa mga lagda sa tanang mga patigayon, di lang sa “Kuerks†ug ubang imnanan. Gawas sa ngil-ad nga implikasyon sa kahusay ug kalinaw, mao ba diay’ng wa tay kuwarta para sa batakang mga proyekto kay wa tarunga pagkolekta ang buhis gikan sa mga patigayon nga sikit sa mga politiko?
* * *
Email: leo_lastimosa@abs-cbn.com