Niadtong bata pa ko, eleksiyon na gani, maguol ko. Manggawas man gud ang daghang kuwarta sa mga negosyante, politiko ug sa mga lider sa nasud, kinsa magpapili ug magpa-reelect. Dili sila magpanuko sa pagbubo og minilyon nga salapi nga maoy ilang gamiton sa pagpahimog streamers, karatola, printing materials ug uban pang election machineries nga nagladlad sa mga dagkong dagway ug ngalan sa mga kandidato nga milansar. Usab, harap-harapan ang pagpamalit og mga botos.
May balaud baya nga gadili niini. Sila mismo mga politiko ang nagpanday. Apan sila ra sab ang nagpasiugda sa pagtunobtunob ning lagda nga wala gyu’y usa kanila ang mirespeto pagtuman.
Panahon sa piniliay, giuso sa mga politiko ang pagpamalit sa tawhanong katungod. Dakong saksi ang mga pumipili ning hiwing buhat nga maoy tuburan sa korapsiyon. Ug aduna bay nadakpan! Wala!
Ang mga higanteng magpapatigayon maru pud. Kutob sa kinsay milansar, ilang giaporan paghatag og pinansiyal nga suporta. Dili lang kay ang usa ra ka partido.
Kun dili, ang tanang magkaatbang! Buwahan, kun si kinsa mang kandidatoha ang modaog, sure win sab nga paluyohan niini ang ilang negosyo, legal man, o illegal.
Hangtod karon nga natigulang na ko’g sige’g botar, wala gihapon mahunong ang pinalitay sa mga botos. Nagkagrabe hinuon. Nagakalig-on ang kataas sa kutay nga ingon sa dili na gyud maputol.
Ug mao kini ang akong gikagul-an sukad pa kaniadto. Kay liwas sa eleksiyon, mosugot tag sa dili, motaas gyud ang mga presyo sa tanang mga palaliton. Kini tungod kay ang minilyong nagasto sa mga negosyante panahon sa eleksiyon, ila na mang bawion. Bawion nga may dako nang tubo. Labing gamay, doble sa pilay ilang gipuhonan sa piniliay. Adto ni nila ipatong sa balor sa ilang produkto nga sa adlaw-adlaw gikinahanglan sa tawo.
Tan-awa ra gud nang presyo sa gasolina, oh! Di gyud makontrolar sa mga lider sa atong nasod ang kalitkalit nga pagtaas sa balor niini. Unsaon, nga ang mga higanteng negosyante man maoy nagkontrolar sa atong mga lider, imbes sila maoy kontrolahon.