Oy Takyo, pautanga usa ko’g isda bi kay wala pa muabot akong pensyon karong buwana,†hangyo pa ni Terya ning sayong kabuntagon. Ulitawong guwang na si Takyo wala gihapon magminyo. Sukad pa niadto sa batan-on pa siya, nanuroy na siya’g isda. Sayong momata kay adto man siya mangompra og isda sa ilang baybayon kay daghan mang mangingisda ang modunggo basta maayo lang ang panahon.
Si Terya usab nakaretiro na sa pagka maestra sa ilang dapit mao nga aduna siya’y pensiyon nga madawat matag buwan.
Napaangkan siya og usa ka batang babaye nga si Bulilit ug nag-eskuyla sa primero grado sa ilang dapit nga mao ang Baryo Basbas.
“Ikaw na diay Maam Terya, wala’y problema all the time. Unsang klaseha sa isda ang gusto mo?â€, nangutana si Takyo.
“Kana lang anduhaw nindot nang tuwaon kay mohigop ko’g sabaw sagolan ko na’g kamunggay,†tubag sa Terya.
“Ok, duhaa na lang ka kilo mam aron naa kay matapa-tapa nga isobak sa otan,†agda pa ni Takyo.
“Oy di kaha ka maalkanse ana ‘Kyo nga utang ra ba ning ako?,†ni Terya.
“Ay sus mao ay’g kabalaka igo-igo na pod ning ginansya ko. Sige lang gud utang lang mora baya ta’g di silingan uy!â€, ni Takyo nga nagngisi atong tungora.
Gaan gyod kaayo ang buot ni Takyo ngadto kang Terya kay may gitipigan man siyang usa ka talagsaong pagbati. Nahigugma siya sa hilom sa retiradong maestra.
Bisan og edad-edaran na si Terya apan wala niya mapasagdi ang iyang lawas, hulma gihapon kini. Bus-ok ang iyang dughan ug paa. Pution ang iyang pamanit ug bisan pa sa iyang pagkapensyonada, lakra gihapon ang kandiis sa iyang aping.
Usa ka adlaw nahilabay si Takyo sa balay nilang Terya. Wa siya manuroy og isda kay Domingo man. Nalantawan siya ni Terya samtang nanghayhay kini sa iyang mga linaba. Gitawag siya.
“Takyo, hapit una diri,†sangpit ni Terya. Miduol dayon si Takyo.
“Unsa man Terya? Gitawag ko nimo?†ni Takyo.
“Pila tanan akong utang nimo sa isda? Kay bayran tika tanan,†ni Terya.
Sa wala pa siya motubag gigunitan niya ang tuong kamot sa pensyonada ug nagkanayon, “Mam Terya ayaw na lang to’g bayri ang imong utang kun gusto ka magpakasal ako nimo ug andam kong mangamahan sa imong anak nga si Bulilit. Kay ang tinuod mam’ dugay na kong nahigugma nimo ug naghuwat lang ko og saktong higayon aron ikapabuhagay ko kanimo ang akong gibati,†pangaliyupo ni Takyo.
Wala motubag si Terya. Mibathay sa iyang nawong ang usa ka matam-is nga pahiyom.
Nabalitaan na lang sa ilang mga silingan nga nagpakasal ang duruha sa huwes sa ilang lungsod. (Kataposan)