CEBU, Philippines - Ang kagamhanan magsaulog ning buwan sa Agosto isip Lung Month uban sa paningkamot nga hangtud sa 2016 mokibra ang masakiton og tuberculosis (TB) sa katunga. Kini gibutyag ni Jocelyn Tabotabo sa Department of Health (DOH)7 sa tulumanon AGIO Forum nga gipalanog sa DYMR.
Matud pa ni Tabotabo nga sa milabay nga tuig 2012 mikabat sa 13,457 ang kaso sa TB dinhi sa rehiyon 7.
Ang maong gidaghanon labaw og 879 sa tuig 2011 diin mikabat lang sa 12,578 ang kaso sa maong balatian dinhi sa rehiyon.
Gitumbok ni Tabotabo nga kasagaran sa masakiton og TB mao kadtong mga kabataan, hamtong ug tiguwang nga adunay kaliwat o dugo nga may sakit nga TB.
Ang uban natakdan sa daan na nga masakiton apan wa magpakonsulta dayon sa doktor. Mao man gani nga giawhag ni Tabotabo ang matag usa nga sa panahon nga mamatikdan niini ang hilanat nga walay undang, uban sa ubo-ubo nga dili na maayo og tambal, kinahanglang mokonsulta dayon sa mga health center sa ilang tagsa-tagsa ka lugar.
Kini tungod kay ang sayo nga pagka-diskobre sa maong sakit sayon usab kini nga maayo. Midugang si Tabotabo nga may libreng tambal ang kagamhanan nga alang sa mga kabus nga may sakit nga TB.
Ang mahinungdanon matud pa niya nga mahuman og tomar ang mga tambal nga giresita sa mga doktor ngadto sa pasyente.
Kay kun dili mahuman, tungod sa pagtuo nga maayo na ang pasyente, mangisog ang kagaw sa TB ug mosamot kadaku ang sakit sa pasyente.
Miingon si Tabotabo nga kun modako ang maong sakit maglisud na ang pasyente sa pagkaayo ug mosangpot hinuon kini sa iyang kamatayon.
Usa sa mga nag-unang hinungdan sa maong sakit mao ang sigarilyo diin gumikan sa aso matakdan usab ang mga kauban sa balay sama sa asawa ug mga anak, ug uban pa.
Sa laing gipasabot ni Tabotabo nga ang kasaulogan sa buwan sa Agosto isip Lung Month maoy paghandum sa kamatayon ni anhing Presidente Manuel L. Quezon kinsa namatay sa buwan sa Agosto gumikan sa sakit nga TB. (BANAT NEWS)