CEBU, Philippines - Andam na ang tanang tambalanan sa rehiyon sa mga posibleng biktima sa pabuto sa pagsaulog sa Pasko nga 24-oras nga bukas ug moserbisyo sa katawhan.
Sa pakighinabi sa Banat News sa regional director sa Department of Heath (DOH) Dr. Susanna Madarieta mibutyag nga ‘Code White’ karun ang tanang tambalanan sa rehiyon.
Matud pa ni Madarieta nga ang tanang tambal ug mga kagamitan alang unya sa mga pasyente gi-andam nang tanan ug gipaniguro niini nga dili sila mahutdan sa kagamitan ug tambal.
Samtang mipahimangno si Madarieta sa tanang tawo nga kun mahimo dili nalang gyud mogamit og pabuto aron malikayan ang disgrasya tungod kay napanglantawan niini nga dili matag-an ang disgrasya nga maabot.
“Dili lang gyud unta magpabuto kun ganahan magsaba-saba mogamit nalang og torotot ug uban pang mga pamaagi nga masaba kay dili baya gyud ta katag-an sa disgrasya nga moabot,” pasabot pa ni Madarieta. Matud pa niini nga kun ugaling dili gyud malikayan nga magpabuto gikinahanglan nga mag-amping gayud kini aron makalikay sa mga disgrasya sa kalawasan.
Midugang si Madarieta nga kun ugaling adunay ilabay nga mga pabuto nga wala makabuto dili nalang kini puniton sanglit kasagaran sa aksidente nagumikan niini.
Mipahimangno usab si Madarieta sa mga “men in uniform” o kasundaluhan ug kapolisan lakip na niadtong mga sibilyang adunay mga armas nga unta dili magpabuto sa ilang armas aron malikayan ang pagkaigo sa mga inosenting tawo.
Sa laing bahin mipahimangno usab si Madarieta ngadto sa katawhan nga kun mokaon og karne dili lang pasubrahan aron kalikayan ang mga sakit ug miawhag nga kun mahimo ang karne nga pang- Noche Buena “tilaw-tilawan” lang.
Matud pang Madarieta nga kini aron makalikay sa posibli unya nga sakit nga motumaw susama sa high blood, sakit sa kasing-kasing ug uban pang klase sa sakit bunga sa pagkaon og karne.
Samtang gipahimangnoan ang mamalit og karne nga adto lang gyud sa kaila nilang meat vendors ug ubang lehitimong namaligya niini aron dili makapalit og hot meat o double-dead nga karne.
Hinuon namatikdan sukad sa 2005 miubos matag tuig ang gidaghanon sa mga nabiktima sa pabuto hangtud sa tuig 2009 kini tungod sa gihingusgang kampanyang Oplan Iwas Paputok nga gisuportahan sa mga lokal nga kagamhanan pinaagi sa pagbutang og firecracker zones.
Si Dr. Louis Delos Reyes sa Cebu City Medical Center sa pakighinabi sa Banat News mibutyag nga tanang doktor sa CCMC gibutang nga ‘on call’ sa petsa 24 ug sa 31.
Sa talaan sa CCMC, wala moabot og napulo ka kaso ang ilang natalang biktima sa pabuto niadtong 2009.
Base sa nanglabay’ng record sa DOH, lima ka mga matang sa pabuto nga maoy sagad makadisgrasya sa publiko mao ang piccolo, “kwitis”, five-star, luces ug homemade nga mga pabuto. Lakip sa peligrong gamiton sa mga bata ang ‘watusi’ tungod kay makahilo kini. (BANAT)