Daghang salamat nga way niaso sa mga nanambong sa 14th International Conference of Information Commissioners (ICIC) sa Pasay City gahapon dihang nideklarar si Presidente Ferdinand Marcos Jr. sa pag-kampeyon sa katungod sa pagpakisayod para sa transparency ug accountability.
Gipasidunggan ni Marcos ang kalibotanong mga paningkamot sa ICIC sa pagpalammbo sa katungod sa katawhan sa pagpakisayod. Nga iyang gihulagway nga batakang tawhanong katungod. Nagpasalamat ko nga way daotang nahitabo atol sa iyang diskurso kay hingpit nga sukwahi sa iyang gipanulti ang aktuwal nga gihimo sa dul-an sa tuig na niyang administrasyon.
* * *
Usa sa misteryusong lakang ni Marcos maong pagtaktak ni Lilia Guillermo, lima ka buwan human natudlo nga unang Bureau of Internal Revenue (BIR) Commissioner sa iyang administrasyon. Sukwahi sa pasalig sa transparency, wa ipasabot ni Marcos nganong gipulihan si Guillermo sa suod sa iyang asawa nga si Atty. Romeo Lumagui Jr.
Pito ka buwan human taktaka si Guillermo, nagpabiling pagduda nga ang iyang atraso mao ang pagsaad, human nakalingkod sa puwesto, nga awhagon ang presidente nga mahimong role model ug mobayad sa utang sa estate tax sa ilang pamilya.
* * *
Laing kalibogan nga gihimo ni Marcos maong pagtaktak ug pagtudlo pagbalik ni Undersecretary Leocadio Sebastian sa Department of Agriculture (DA). Nga, sama sa kaso ni Guillermo, way katin-awan.
Natangtang si Sebastian human nipirma sa Sugar Order No. 4 sa niaging tuig nga giingong way pagtugot sa presidente. Gitudlo siya pagbalik human napamatud-i sa imbestigasyon sa Malacañang nga si Sebastian igo lang nituman sa sugo sa presidente. Sukwahi sa pasalig sa accountability, way ek ang presidente sa iyang responsibilidad sa krisis sa asukar.
* * *
Ginamit ang batakan nilang katungod sa pagpakisayod giunsa paggasto ang ilang hinagoan, ang Pilipinhong mga magbubuhis nagsusi pero padayong giisnab sa presidente ug sa iyang administrasyon sa mosunod:
• Pila man ang kinatibuk-an nga gasto sa iyang mga biyahe sa nagkalainlaing kanasuran sa kalibotan;
• Kinsa man ang mga sakop sa iyang delegasyon ug unsa may ilang kapuslanan sa mga biyahe sa presidente;
• Unsa may kaayuhan nga nakuha sa nasud ug sa katawhan gikan sa mga biyahe sa presidente; ug
• Pila na man sa binilyon ka dolyar nga gisaad nga puhonan ang natinuod?