Wa gyoy dag-anan ang mga konsumidor. Sa mga higayon nga nagsige og sulbong ang presyo sa lana, nisaka dayon ang presyo sa nag-unang mga palaliton. Ang kinaham nga katin-awan sa mga negosyante mao nga naggamit og lana ang hapit tanang aspeto sa produksiyon sa ilang mga produkto.
Apan karong nagsige na og tibugsok ang presyo sa lana, pabilin nga nalansang ang taas nga presyo sa nag-unang mga palaliton. Ang bag-ong katin-awan sa mga negosyante mao nga 3% ra ang transportasyon sa kinatibuk-an nga gasto sa produksiyon. Ug nga ang baratong lana wa makaapektar sa ubang aspeto sa produksiyon tungod sa pagsaka sa bayranan sa tubig ug kuryente.
* * *
Maayo na lang nga wa pailad nila ang Department of Trade and Industry. Kansang kuwentada nagpakita nga 21% na ang pagtidlom sa presyo sa krudo sukad sa Enero karong tuiga ug busa makiangayon lang nga patilawon sab ang mga konsumidor.
Matod sa DTI bisan unsa kagamay angay gyod nga paubsan ang presyo sa mosunod nga palaliton: 9 sentabos nga us-os sa 155-gram nga sardinas; 25 sentabos ang laslas sa 410-milliliter nga evaporated milk; 34 sentabos ang pag-ubos sa 300-ml nga condensed milk; 32 sentabos ang iban sa 150-gram nga powdered milk; 27 sentabos ang us-os sa 50-gram coffee refill; 7 sentabos ang tidlom sa 55-gram nga instant noodles; 22 sentabos ang iban sa 170-gram nga corned beef; ug P2 ang laslas sa 40 ka kilo nga sako sa semento.
* * *
Kon ang kapating sa mga negosyante maoy basehan, lisod tuohan nga boluntaryo silang molaslas sa ilang presyo. Mahimong mapugos ang DTI sa pagluwat og bag-ong hugna sa mas ubos nga suggested retail prices (SRP). O mahimo gani nga modangop sila sa pagpanghudlat sama sa ilang gihimo batok sa mga galingan sa harina ug bakeries.
Human mopahibawo ang DTI sa pag-andam og kasong economic sabotage batok sa mga tagduma sa industriya sa harina nidalidali ang bakeries paglaslas og hangtod P80 matag sako nga 25 ka kilo sa harina sa niaging buwana ug 50 sentabos ngadto sa P1 sa loaf bread ug pandesal sayo ning buwana.
* * *
Atong timan-an ang palusot sa mga negosyante karon. Kay peligro nga mao gihapon ang ilang gamiton sa gitakdang padayon nga pagtidlom sa presyo sa lana hangtod sa kataposan ning tuiga. May mga eksperto pa gani nga nangagpas nga naghinobrang suplay ug ang pagtidlom sa demanda sa lana mopasamot pa ggyod sa pagtibugsok sa lana hangtod sa kataposan sa dekada o 2020.
Bisan unsay teknikalidad nga tagoan sa mga negosyante ug bisan unsay formula nga gamiton sa DTI, angayng ipatigbabaw ang di malalis nga lagda sa kaangayan: Di mahimong maglaway lang ang kinabag-an sa katawhan sa mas baratong lana.
* * *