EDITORYAL — Hustong paggamit sa pundo

Ngano man gyud kaha nga daghan man ang mag-ilog sa posisyon diha sa gobiyerno, pinaagi man sa eleksyon o pinaagi sa appointment o pagtudlo kanila aron maoy mokupot aning mga importanteng posisyon. Ang tubag niini, ang kwarta o pundo nga gamiton sa maong mga ahensiya o buhatan sa gobiyerno gikan sa panudlanan sa katawhan.

Nihit na makakita og mga kandidato o politiko nga ang tumong ra gyud sa pagdagan og posisyon o pagdawat og posisyong gitahas kanila  para sa kaayohan sa katawhan ug sa nasud.

Hinuon samtang nihit na ang mga sama niini nga potensiyal nga mga lider, naa pay mapili, apan lisod kaayong padag-on o matudlo tungod kay lupig sila sa propaganda ilabi na diha sa social media.

Ning mga panahona, daghang mga naukay nga baho ang Senado ug ang Lower House sa ilang mga inquiries ug deliberasyon sa mga budget sa matag departamento sa gobiyerno.  Isip mga magbabalaod, ilang trabaho gyud nga ukayon ug utingkayon pagpangutana kun asa gigamit ang pundo nga gigahin sa matag departamento.

Naa may tamdanan nga gipasunod, kung dili kini masunod, makaduda gyud mao nga duna gyuy katungod ang mga magbabalaod pagsukna ni bisan kinsang opisyal nga gipadala sa maong kwarta sa katawhan.

Ning bag-o lang sab, gidakop kapolisan pinaagi sa warrant of arrest didto sa Davao City ang kanhi budget undersecretary nga si Lloyd Christopher Lao tungod sa alegasyong ilegal nga pagbalhin sa P41 bilyones nga pundo sa katawhan may kalabotan sa pharmaceutical company nga Pharmally atol sa COVID-19 pandemic.

Ang warrant giisyu sa Sandiganbayan First Division tungod sa paglapas sa Republic Act 3019, or the Anti-Graft and Corrupt Practices Act. Kauban niya sa kaso si kanhi Department of Health secretary Francisco Duque III.

Padayon pa ang imbestigasyon bahin niini ug wala pa mapatud-i kun tinuod ba ang mga pasangil batok kanila.

Apan kun tinuod ang mga pasangil, mas maayo sab tingaling lugiton gyud kun kinsa ang ilang mga agalon o nakabenepisyo sa maong bilyones nga pundo sa katawhan nga nahanaw atol sa pandemiya.

Dili tiaw ang kalisdanang giagian sa katawhan adtong pandemiya, daghang nawad-an og trabaho, nagutom, namatay sa sakit, ug uban pa. Unya ang pundo nga para unta sa katawhan napunta lang sa pipila?