Nanghinubra pa gani ang kagawasan

Sa makausa pa gipakita sa mga sakop sa media sa Sugbo ang kahiusahan sa gawasnong pagpadayag sa dihang gibuksan kagahapong adlawa ang Press Freedom Week celebration sa usa ka dakong mall sa North Reclamation Area sa dabkayan sa Sugbo. Sayo niini gipahigayon usab ang fun run nga gipangunahan sa Cebu Federation of Beat Journalist kon CFBJ ug gisalmotan kini dili lang sa mga sakop sa media kon dili aduna usay gikan sa ubang sector nga imbidato ug nakighiusa sa kasaulogan.

Gipadaplin ang kompetensiya ug gipatigbabaw ang panaghiusa. Hinuon sa Sugbo kanunay man magkahiusa ang mga tigbalita gawas lang seguro sa managlahing baruganan sa matag isyu sa atong katilingban diin ang tumong mao lang ang pagpadayag sa kon unsa ang kamataooran.

Sa pagligid sa panahon dungan sa paglambo karon sa teknolohiya, aduna nay dakong kausaban ilabi na sa mga kasayoran nga nasabwag o masabwag ngadto sa katawhan ilabi na sa social media nga duna nay daghang mga bakak o fake story nga gatuyok ug motuo ra dayon ang kadaghanan sa mga makabasa o makakita kay murag tinu.mod man gyud pon-an pa nga aduna nay artificial intelligence nga makalingla gyud sa mga tawo ilabi na kadtong dili pa aware kong unsa kining mananapa, pastilan.

Tungod sa pagka adik na sa mga tawo sa social media, ang tanan nga ilang mabasa mosuyop na sa ilang mga systema kay ang mga bakak nga nikuyanap mao naman ang ilang toohan ug mogawas na nga bakakon ang mainstream media nga mao pay basolon sa pagsabwag sa fake news, subo palandungon apan mao na kini ang trend karon.

Dako kaayo kining hagit sa mga lehitimo nga nahisakop sa kalibotan sa pagpadayag kon unsao sa pag alkontra kini, ilabi na nga ang uban gani nga mga anaa sa mainstream media murag nisagop naman sa ingon niini nga estilo, gigamit na usab sa social media sa paghimo og scenario aron magitik ang hunahuna ug pagbati sa mga tawo nga gusto nilang maminaw sa ilang mga programa.

Kong kaniadto ang rating ang gitutokan ug giilogan sa mga magkaribal nga estasyonan, karon ang engagement usab sa social media, sensational ug viral nga mga estorya ang ilogan karon aron motaas ang engagement ug ang viewership hinungdan nga patolan gyud kining maong mga estorya kay mao ang gipangita sa mga tawo, magkaubos nalang intawon aron makuha ang gusto bisan kadtong mabaw ug pang marites ra kaayo ang isyu.

Inay ang mga lehitimo nga mga mainstream media ang maningkamot nga dili hingpit mahulog sa walay kaposlanan ang gitamdan nga lagda sa pagpadayag, mahulog naman hinoon nga mao na kini ang nabitad o natakdan sa kabag-ohan. Mao na seguro ni ang giingon nga kong dili makaya ang pagkabig kon unsa ang atong adbokasiya aw kita nalang ang mouban sa panon nila.

Tinuod mahinundanon kaayo ang kagawasan sa pagpadayag ilabi na industriya diin naglibot ang paghatod sa mga kasayoran ngadto sa katawhan. Apan giabusaran na usab kini sa pipila ka mga miembro sa organisasyon kay sa tinood lang wala may makabuot kong unsa ang ilang programa,

Sa pangutana kong aduna pa bay press freedom, ang tubag ani dili lang alang sa press kon dili sa tanan aduna pa gyud, gani nasobrahan na kay gigamit na kini nga hanig alang sa personal nga katuyoan. Maayo nalang kay naay balaod nga mosilot niadtong mamapamatod-an nga nag abusar sa kagawasan sa pagpadayag pinaagi sa pagdaut sa dungog sa uban.

Kong adunay pipila nga niliko sa naandan, apan mas daghan pa gihapon ang nagpabilin sa kaligdong aron mapreserbar ang dignidad sa gawasnon ug responsableng pagpadayag.