EDITORYAL - Tree planting

Hapit na motak-op ang klase sa mga tinun-an karong tuiga, dunay ubay-ubay nga mogradwar aron mosaka sa sunod nga lebel sa ilang pagtungha samtang dunay uban kanila nga magsugod na sa ilang tinud-anay nga tahas, ang pagpangita og trabaho.

Kada tuig, moabot og kaliboan ka tinun-an ang mogradwar sa grade 6, junior high school (moving up), mga senior high school ug sa kolehiyo. Kini maong gidaghanon makapuno na sa mga nangaupaw nga kabukiran sa Pilipinas.

Usa sa mga giingong makatabang sa pagpamenus sa epekto sa grabeng kainit sa panahon karon mao ang pagpananom og daghang kahoy.

Makatabang niini ang mga local government units kay silay nasayod sa ilang mga lugar nga pwedeng patamnan, hasta ang Department of Environment and Natural Resources para maoy moatiman hangtud modako ang mga gitanom nga kahoy.

Daghan na kaayong mga bukid sa nasud ang wala na kaayoy mga dagkong kahoy tungod sa illegal logging niadtong dekada 70 hangtud 90. Mga kahoy nga endemic dinhi sa nasud nga karon wala na mapulihi og bag-o.

Kun himuong rekisitos sa mga estudyanteng mogradwar ang pagtanom og mga kahoy maayo kining programaha sa reforestration program sa gobiyerno. Dapat nga kining mga dapit nga tamnan dili pasagdan, kinahanglang atimanon sa taga DENR

Kun  itandi kini anang ‘tree planting’ activities anang ubang mga kompanya nga para lang magpa-picture ug compliance sa ilang calendar of activities, mas maayo kini og resulta ug duna gyuy mapaabot nga makaayo sa tanan.

Mahimo sab nga kining mga kilid sa kasapaan ug kinababawang bahin niini kun gipanagiya sa gobiyerno ang mga yuta, patamnan gyud aning mga native nga mga kahoy sa Pilipinas sama sa narra, apitong, tugas, mabolo, lawaan, malabayabas ug daghan pang uban nga nihit na kaayo makita karon.

Kun labong ang sa kalasangan ang kabukiran mamalik pagsanay ang mga endemic nga mga tanang matang sa mananap nga ihalas, moabunda sab ang tinubdan sa tubig, mapugngan ang mga pagdahili sa yuta, ang kaniadto mga nangaugang sapa mabuhi og balik ug mamalik sab ang mga isda ug uban pang mga mananap nga nagpuyo niini.

Maayo na kini nga dunay makita ang kada henerasyon nga dakong tampo sa kinaiyahan ug sa nasud,