Dalan puy-anan

Milabay na ang Hunyo 12, adlaw sa kaugalingnan sa Pilipinas nga maoy gimando ni Cebu City Mayor Mike Rama nga adlaw nga wala nay magpuyo sa kadalanan sa siyudad sa Sugbo, wala nay mga libud-suroy ug basura.

Apan sigun sa atong nakita, anaa gihapon ang mga tawo nga nagpuyo sa kadalanan, anaa gihapon ang mga libud-suroy ug basura.

Ang suliran nga gustong mahatagan og kasulbaran sa mayor dili madali-dali ug dili kini mahimo sa usa ka pagpamilok lamang. Suliran kini nga nanginahanglan og komprehensibong sulbad. Sulbaron kini pinaagi sa pag-ila si kinsa ug taga diin sila, taga dakbayan ba sila sa Sugbo o taga probinsiya ba.

Sigun sa akong nasayran, kasagaran sa mga natawo nga namuyo sa kadalanan mga taga probinsiya. Kun taga probinsiya, papaulion sila sa probinsiya.

Nakahinumdom ko kaniadto nga ang dakbayan sa Sugbo adunay programa nga balik probinsiya diin ang mga taga probinsiya nga anaa lamang mamuyo sa daplin sa kadalanan gihatagan og tag napulo ka libo ka pesos nga tabang financial aron ilang magamit nga pamiliti sa pagpauli sa tagsa-tagsa nila ka mga probinsiya.

Maayo ang maong programa, ang problema lang kay may nipuli na pud sa mga namauli sa probinsiya nga namuyo napod sa siyudad sa Sugbo.

Ang kakuwang sa panginabuhi sa probinsiya maoy nagtukmod sa mga tawo niini nga madagsa sa siyudad sa pagtoo nga maarang-arang ang ilang kahimtang dinhi sa siyudad apan nasayop sila sa ilang pagtuo.

Sugyot nako sa mga opisyal sa mga lokal ug nasudnong kagamhanan nga palamboon ang ekonomikanhong kalihokan sa probinsiya aron ang mga taga probinsiya dili na modayo sa siyudad aron mangita og trabaho. Mas maayong iapod-apod sa probinsiya ang ekonomikanhong oportunidad sa probinsiya aron dili na magdasok sa siyudad ang mga tawo nga gikan sa probinsiya diin niining maong pamaagi maminusan pa ang mga informal settlers ug mawala na ang mga namuyo sa kadalanan sa siyudad ug mga libod-suroy.