EDITORYAL - Magul-anong Pasko sa uban

Hapit na ang Pasko ug tinghatag na og 13th month pay ug kadtong mga arang-arang nga mga kompanya mohatag sab og pakapin pinaagi sa bonus para sa ilang mga empleyado.

Apan dili patas tanang mga nanarbaho, tungod kay ang uban kanila bisan dugay ng nagtrabaho sa establisamentong gialagaran wala gyuy benepisyong nadawat unya gamay kaayo og sweldo.

Subo lang nga bisan dinhi sa Cebu City dunay mga sama niini. Diha sa Carbon Public Market daghang mga trabahanteng wala gani hatagi’g minimum wage kada adlaw. Sama nalang sa mga tindera sa mga meat stalls, ang sweldo P250 ra, dunay P350 depende sa gidugayon na sa maong trabaho.  Ang trabaho 12 ka oras gikan sa kaadlawon hangtud sa alas 10 sa gabii.

Ang nakapait, wala gani sila bisan PhilHealth, walay SSS, walay PAGIBIG, ug uban pang benepisyong angay gyud untang ihatag sa ilang mga agalong negosyante.

Hinuon, tungod ba kaha sa kalisod karon pagpangita og trabaho, dugangan pa nga dunay pandemiya wala nalang sila mangreklamo kay hain man sab sila og kwartang mapadala ug masuporta sa ilang pamilya kung wala ning trabahoa.

Ang Cebu City nasakop sa Class A cities base sa klasipikasyon sa Department of Labor and Employment mao nga ang minimum wage sa mga trabahador  base sa Wage Order No. ROVII-22  (nga epektibong gipatuman Enero 05, 2020.)

Ang mga non-agricultural nga patigayon kinahanglang P404 kada adlaw (walo ka oras lang nga trabaho, kun molapas duna nay overtime pay) ang suholan.

Sa agricultural o mga patigayong dunay kalambigitan sa agrikultura ang minimum wage P394. Matud pa sa maong kamandoan, mao sab kini (P394) ang angayan untang suholan para sa mga trabahante sa mga establisamentong wala makaabot og napulo ang empleyado. Bayran sab kun duna silay overtime.

Wala ba kini masusi sa DOLE o tungod ba kaha walay niduol kanila ug nipasaka og reklamo? Dili ba mahimong inspeksyunon kini sa mga hingtungdang mga ahensiya sa gobiyerno aron susihon ang kahimtang aning mga gagmay’ng mga mamumuo, bisan mahatagan nalang og minimum nga suholan?

Maayo tingaling bisitahon kini sa taga gobiyerno aron magmalipayon sab ilang Pasko ug pagsugat sa Bag-ong Tuig.