Good manners and right conduct

Alang kanatong mga senior citizen atong hinumdoman nga lakip sa atong mga leksyon kanhi ang good manners and right conduct (GMRC), nga ang mga batan-on niadtong mga panahona, matinahuron kaayo ilabina na ngadto sa mga elders.

Daku ang atong pagtamod ngadto sa mga police, ngadto sa mga magtutudlo ug sa mga nag-alagad sa gobyerno.

Panahon sa kagabhion, makasugat ta’g tawo, “Bii Noy, bii nang.”  Wala na kini karon. Ug inig uli nato sa balay, mo-amin kita sa atong mga ginikanan ug ni bisan kinsa nga mas tigulang kay kanato.

Unya, niadtong atong panahon, atong makita sa kadalanan maglakaw ang babaye ug lalake, diin ang babaye dili mabutang sa danger side. Apan karon, hapit nalang itukmod ang babaye ngadto naghaguros nga sakyanan.

Usahay ang magtiayon, mahigugmaon kaayo, mag-agbayay pa, apan ang asawa ibutang sa danger side, bahala nag masaghiran sa sakyanan.

Ug sa atong panahon chivalrous kaayo ang kalaken-an. Dako kaayo ang atong pagrespeto ngadto sa kababayen-an, ilabina na ngadto sa mga tigulang.

Karon, ambot kon duna pa bay teenager nga mo-offer og kalingkoran sulod sa mga PUJ ngadto sa mga tigulang. Unya, kon mamisita mi ngadto sa among gipanguyaban, maligo una mi, sinaw kaayo’g sapatos, tikig ang kwelyo sa bag-o namong giutaw nga polo shirt.

Unya, pilit kaayo ang hinapay sa among buhok, humot kaayo ang pamada. Ingon niini ang atong pagrespetar ngadto sa kababayen-an.

Apan, karon, unsa man? Di ba dili na kinahanglan nga bisitaan pa ang mga babaye (gawas sa maayo) kay mahimo mang igkita bisag asa?

Karon, alang kanatong mga karaang tawo, dako ang atong kalipay nga medyo ibalik sa atong mga tunghaan ang good manners and right conduct, isip usa ka subject, ug lagmit ilakip kini sa curriculum.

Tumong sa RA 11476 nga gitiman-an ni Presidente Digong Duterte, nga ibalik sa atong mga tunghaan ang subject nga GMRC ug values education. Si Rep. Roman Romulo sa Pasig, chair sa House committee on basic education and culture, namahayag:

“The measure will help inculcate in the youth basic tenets such as ‘caring for oneself, giving concern for others, according proper respect to people, upholding discipline and order, and cultivating sincerity, honesty, obedience, and above all, love for country.’”

Tinuod, di ba? Kadako’g epekto niini ngadto sa atong mga batan-on, nga mo-redound to love for country. Ambot kon ang ato karong mga modernong mga batan-on naghunahuna pa ba og love for country, nga mao na man karon ang nagkontrol kanila ang cellphone, social media, ug ubang mga modernong gadgets.

Gi-inculcate ba niining maong mga gadgets ang love for country ug ubang mga basic tenets sama sa consideration for others, honesty, obedience, ubp?

Giingon dinhi nga subjects on Good Manners and Right Conduct gi-scrapped sa tuig 2013 ug gipulihan sa subjects on Edukasyon sa Pagkakatao. Ug ubos sa bag-ong balaud, ang GMRC i- integrate ngadto sa inadlaw activities sa kindergarten, ug gitudlo “as a separate subject from Grades 1 to 6.” Ug ang GMRC i- integrate ngadto sa Values Education subject from Grades 7 to 10. Ug ang Values Education i-integrate ngadto sa tanang subject sa Grades 11 and 12.