EDITORYAL - Bawal ang balimbing

Estrikto kaayo ang probisyon sa federal constitution draft nga hugot nga magdili na unya sa mga politiko nga magbalhinbalhin og political party kon kini mapasar gyud ang maong bag-ong Batakang Balaod. Ang maong probisyon makapakgang niining mga politiko nga balimbing, o kadtong mga politiko nga mora’g langaw, kon asa ang tapok, adto sab kuyog didto.

Sagad mahitabo ang pagbalhin kanang naghinangat pa ang eleksiyon sa dili pa ang campaign period, ug kon nahuman na ang eleksiyon. Ang partido nga daghan ang kandidatong napilde, maoy sagad pamiyaan sa ilang mga sakop nga nakadaog, aron motapon sa partidong maoy daghang nakadaog sa eleksiyon.

Ang uban kanila, sa dili pa ang piniliay, moingon nga nibalhin sila tungod kay nakita nila sa partidong balhinan ang plataporma nga sa ilang tan-aw makaserbisyo gyud sa katawhan. Nangangkon sila nga dako ang ilang pagtuo nga kon dalhon sila sa partido, makatabang usab kini sa ilang karera.

Apan unsa man gyu’y tinuod nga rason niining mga politikong magbalhinbalhin og partido? Ang tubag mao kini: Gusto nila nga adto matipon sa mga mananaog; gusto nila nga kon sila makalingkod na sa pwesto, dili sila maglisod pagpangayo og mga pabor, ilabi na sa mga proyekto nga naa sa ilang plataporma atol sa pangampanya ug gusto nilang maka-survive ug matipon sa mga mananaog nga partido. Lahi ra baya gyud kaayo ang pamati kon sakop sa dominanteng partido.

Unsa may kaayohan nga makuha sa katawhan kon pananglitan did-an na ang mga politiko sa pagtapontapon og partido? Wala. Kon buot huna-hunaon, dili makiangayon nga tungod lang kay gikan sa oposisyon ang naglingkod, pananglitan sa usa ka siyudad, dili na sila hatagan sa nasudnong pangagamhanan sa ilang panginahanglan. Kay kon pederal na ang sistema, wala na kaayo’y gibug-aton kon kang kinsang sakop nga partido ang mga naglingkod sa lokalidad.