EDITORYAL - Naunsa na ang rehabilitasyon?

Karong adlawa maoy ikaduha ka tuig nga sumad sa pagkuso-kuso sa super typhoon Yolanda nga nikalas og kapin 7 mil ka kinabuhi samtang binilyon ka pesos ang danyos nga gibilin niini.

Samtang tuod dako na og kausaban nga nakita sa mga lugar nga nangagusbat ni Yolanda sud lang sa duha ka tuig, apan daghan pa gihapon ang mga wala pa makabaton og kaugalingong luwas nga mga panimalay nga maoy gisaad sa gobiyerno.

Sa report sa The Philippine Star, 205,128 ka pamilya ang nagpuyo pa gihapon karon sa agianan sa bagyo, apan 928 pa lang kanila ang nabalhin na sa mas luwas nga dapit.   Adunay P150 bilyones nga pundong gigahin alang sa reconstruction and rehabilitation program ug 60 porsiyento na niini ang nagamit.

Apan kadaghanan tua nabubo sa pagpaayo sa mga karsada, taytayan,  mga eskuylahan, start-up capital, umahan ug panagat aron makasugod dayon sila og ginagmay nga negosyo samtang nagpadayon pa ang recovery program.

Ang gobiyerno nakig-uban sa mga non-governmental organizations ug international aid alang sa rehabilitasyon sa mga apektadong lugar.

Naproblema hangtud karon ang gobiyerno pagpangita og mga lugar nga luwas katukoran sa mga balay sa mga survivors tungod sa kanihit sa lugar nga haom alang niini. Adunay yuta nga iya sa gobiyerno apan atoa kini sa kabukiran ug ang uban gipanag-iya og mga pribadong tawo nga di gustong mobaligya sa ilang luna.

Ang mga survivors naanad na sa pagpuyo diin sila nanginabuhi apan kining mga lugara mao man ang mga "danger zones" sama sa daplin sa sapa, baybayon ug mga aseras. Wa sila kauyon sa relocation sites kay layo. Kini maoy rason nganong mas giuna ang mga imprastraktura samtang diha una sa temporary shelters ang mga survivors.

Di angay magpaapektar ang gobiyerno sa mga pagsaway tungod kay mismo ang United Nations ug ang international donors nidayeg sa nahimo sa administrasyong Aquino sud lang sa duha ka tuig base sa ilang pagtandi gihimo sa ubang nasud nga nakasinati usab og dagkong katalagman.