Ang antik nga lana

CEBU, Philippines – Wala tuyoa o disgrasya nga adunay nakubkoban ang mga trabahante sa kontraktor sa pagpalapad sa karsada o highway, didto sa nasud sa Israel. Gi-report dayon nila kini sa mga otoridad sa gobyerno, aron pagtino sa ilang nakawtan. Tuod man, gipadayon kini sa mga excavators sa antik nga gidumala sa gobyerno sa Israel, nga halos mga duha (2)ka tuig ni nahuman pagkubkob.

Ilang nadiskubrehan, nga kadtong mga 20 ka buok nga karaang tibod (ceramic pot) nga ang pipila niini nangabuak dihang nadugkalan sa pagkawot. Kadaghanan sa maong tibod, adunay sulod nga binotelya sa lana sa oliva. Gihimoan ni nilag mga pagtuon o eksperimento, ang mga nakubkobang antik.

Segun sa mga eksperto nga gipangunahan ni Dvory Namdar sa Hebrew University sa Jerusalem Institute, ilang nasayran nga ang karaang lana nahimo sukad pa sa panahon sa ‘Bronze Age’, sa sayong katuigan sa ‘Chacolithic Era’.

Gitumbok usab ang sudlanang mga tibod nga kolon (cerami pot), gihimo sukad pa sa 5,800 B.C., nga may binotelya sa lana oliva, nga maayo kaayo pagkapreserbar, nga may gidugayon nang 8,000 ka tuig karon.

Matud pa, kini ang ilang una nga pisikal nga ebidensya, sa mga nangagi nilang teyoriya aning bahina, nga ang mga tawo niadto naghimo na o nigamit na sa lana oliva, sukad pa niadtong mga 8,000- 6,000 ka tuig ang nakalabay.

Nahisgutan sab kini sa kasaysayan sa biblia, nga kini kaniadto pa gigamit.