Way tawo, way sakit

Ang sakit ug ang kasakit, mao kini sila ang kaluha sa atong kinabuhi. Inig kahimugso pa lang sa bata, ang iyang paghilak maoy timaan nga siya may kinabuhi. Nakabatyag na siya’g umaabot nga kasakit. Ilabi na kun may sakit kini gikan pa sa tagoangkan sa iyang inahan. Kay lagi mao na kini karon ang atong panahon nga wala’y tawo nga wala makabatyag niini.

Usa sa mga dakung hinungdan niini, mao ang kahugaw na sa kalikopan, pulusyon sa palibot ug ang wala magkadimao nga istilo sa isulod sa atong tiyan. Mga pagkaon nga halos kontaminado na sa makahilong kemikals. Kulang sa pagpakabana sa kahimso’g sa panglawas. Maoy gipalabi ang palami, pagpabusog, dili ang kompletong nutrisyon aron unta paglig-on sa lawas.

Sagad ra ba, kulang kita sa edukasyon sa hustong pag-amuma sa atong kaugalingon kay wala man kita magpakabana kun unsa ka bililhon ang pagbaton sa kahimsog sa panglawas.Kun nahibalo man, igo lang sa pagsayod apan wala’y epekto kay wala man buhata. Maoy gipalabi nga haguon ang lawas nga kulang sa kapasidad nga molahutay, maong masakit gyud ang dangatan.

Dugangan pa kun duna nay gipamati, magpataka na lag tumar sa mga tambal, imbis mamaayo nidaghan hinuon ang gipamati sa panglawas. Nga wala’y panagana sa mahimong dautang epekto sa pamasin. Ang mga edaran, nagmantinil lang unsay makaon ug nisamot kaluya kay kulang sa pabaskog.

Samtang ang batan-on nga baskog pa maoy gitagbaw og mga sustansyadong pagkaon. Apan ang kamatuoran, kun subra o kulang, batan-on o tigulang, way tawo way sakit, ilabi na og di ta magtuon sa maayong panglawas.

Binay di angay’ng mahadlok

Ni Rene U. Borromeo

Sigurado g’yud nga pipila ka adlaw gikan karon molutaw ra kun kinsa ang namakak kabahin sa isyu nga naglambigit ni Vice President Jejomar Binay. Kini kabahin sa kapin  300 hektareya’s nga kayutaan nga adunay upat ka mansyon nga may swimming pool, aircon nga piggery ug orchids farm didto sa Rosario, Batangas.

Kun tinuod man ang pamahayag ni Binay nga dili iya ang mao nga property, ngano nga mahadlok man siya moatubang sa imbestigasyon sa senado? Wala ba siya masayod nga sa pagsige niya og balibad sa imbitasyon sa senado kaniya mosamot pagtuo ang mga tawo nga iya ang mao nga katigayonan?

Ang uban wala makasabot niini’ng isyuha. Nangutana sila kun ngano nga pugson man g’yud kuno’s Binay pagpaatubang sa Senate committee nga gipangulohan ni Senador Grace Poe. Ngano man kuno og kang Binay ang mao nga property nga kapin sa 300 hektareyas?

Kuan man gud, isip ikaduha nga labaw’ng elected nga opisyal sa nasud, kinahanglan nga matinud-anon ang mohupot niini nga puwesto. Ilabi na g’yud kun ang mao nga tawo maglaraw nga magpapili na usab pagka presidente.

Ang isyu niini mao nga kun iya man g’yud ni Binay ang mao nga property, ngano’ng wala man kini malakip sa iyang gideklarar nga katigayonan sa iyang Statement of Assets, Liabilities and Networth?

Dunay insik nga miangkon nga siya kuno ang tag-iya sa mao nga katigayonan, apan diha nga ang media miadto sa Rosario, Batangas ang mga tawo didto miingon nga ang property iya sa mga Binay.

Sa usa ka survey nga gihimo, daghan sa mga respondents ang miawhag g’yud nga ang bise presidente moatubang sa Senado aron tubagon ang mao nga isyu ug ang uban pa nga pangutana sa mga senador.

Tungod sa padayon nga pagdiki-diki ni Binay pag-atubang sa senado, mitutok na hinuon ang katawhan kaniya.

Kagahapon sa TV program, gihisgotan gani pag-apil ang gihimo sa mga sakop sa pamilya’ng Binay nga nasuko nga wala sila tuguti pag-agi sa usa ka gate didto sa Makati.

Giingnan sila nga basta gabii na gani, ang mao nga gate sirado na ug ang paagian kadto na’ng laing gate nga duol ra g’yud kaayo, apan nasuko ug nakamugna og kontrobersiya diha nga ang mga guwardiya gidala sa police station sa miresponde nga kapolisan.

Kun walay labot si Binay sa report nga gi-overprice ang pagtukod sa Makati City Parking building ngano’ng mahadlok man siya moatubang?