Rice cargo sa Pier 2

Dili kalikayan nga matag katalagman, aduna gyu’y mga indibidwal o grupo nga mopahimulos sa kahigayonan aron maka-negosyo ug kadtong mga negosyante, mopaginansiya og dako sa ilang negosyo.

Kun nakabantay kamo, ang presyo sa mga nag-unang palaliton misaka na og taga-liog, apan daw walay konsensiya ang mga negosyante sa pagpasaka pa hapit kada semana. Ug walay gobyerno nga namadlong ug nangiha sa mga negosyante.

Unya na nato hisgotan sa ikaduhang hugna ning atong Tikdol ang ka-walay konsensiya sa mga negosyante. Unahon nato og hisgot kining laing sakay sa oportunidad ginamit ang kalamidad.

Niadtong miaging semana, migawas sa mga pamantalaan ang balita kalabot sa usa ka barge nga sinakong bugas gikan sa Manila International Containerized Port (MICP).

Adunay hapit 16,000 ka sakong bugas humay ang MV Queen of Joy nga naabot sa Pier 2 sayo niadtong miaging semana, ug sa dihang idiskarga na unta sakay sa usa ka trak nga adunay tatak “Do Not Delay: Relief Operations” gibabagan kini sa mga sakop sa Customs Police ug gikuwestiyon.

Walay napakitang papeles ang mga tripulante sa barko hinungdan nga gi-hold kini sa Bureau of Customs Port of Cebu.

Sa inisyal nga impormasyon, nasayran nga kining maong barge gikan sa MICP – North Harbor sa Manila ug gipalawig sa tag-iya sa kargamento paingon sa Isabel, Leyte.

Apan matud pa sa usa ka sakop sa Customs Police nga akong nahinabi pinaagi sa telepono nga ang kapitan sa barge nahibulong sa dihang naglawig na kini paingon sa Leyte nga gitawgan ug giingnan nga deretso sa Cebu.

Sa dihang nababagan na sa mga awtoridad sa customs, mirason na ang mga tripulante nga ang maong mga bugas alang sa mga biktima sa bagyong Yolanda sa Leyte.

Apan makahihibulong kaayo nga kun alang kini sa mga tawo sa Leyte, nganong dinhi man padunggoa sa Sugbo ang maong barge?

Sa dihang na-hold na, gipangayoan kini og Department of Social Welfare and Development (DSWD) clearance ug National Food Authority (NFA) shipping permit.

Kining DSWD clearance gikinahanglan kini kun ang kargamento i-apod-apod sa mga biktima sa kalamidad. Gituyo kini nga DSWD ang mo-clear tungod kay sila man ang nasayod asa ipanghatag ug kinsay panghatagan. Ug kining shipping permit kinahanglan kini nga i-isyu sa NFA tungod kay kini man ang regulatory body sa pag-import ug pagbiyahe asa paingon ang mga bugas, ilabi na kun imported gikan sa gawas.

Sama sa NFA shipping permit, ang DSWD clearance pulos “prior requirements” nga sa ato pa, kinahanglang lukaton sa tag-iya sa mga sinakong bugas sa dili pa kini ibiyahe.

Hangtod sa pagsulat ning Tikdol, walay napresentar nga DSWD clearance ug NFA shipping permit ang tag-iya sa kargamento.

Kaniadtong Biyernes sa hapon, gikatahong miduaw ang tag-iya mismo sa bugas sa opisina ni Brig. Gen. Roberto Almadin, ang bag-ong collector sa BOC-Cebu. Ilado ang tag-iya sa maong sinakong bugas kay usa kini ka Filipino-Chinese nga distributor og Korean cars, apan hinganlan lang nato kun makasumiter na sa iyang gipanumpaang tubag ngadto sa BOC kun ikiha kini og kasong smuggling.  Gikatahong nakapresentar og mga papeles alang sa maong kargamento. Usa niini ang sulat gikan sa municipal social worker sa Isabel, Leyte nga nagmatuod nga kining maong kargamento alang sa mga empleyado sa Philphos sa maong lugar.

Madawat na ba kining “sulat sa municipal social worker” imbes “DSWD clearance” ang gikinahanglan aron ma-justify ang pagpadala sa maong sinakong bugas dinhi sa Sugbo?

Si Major Camilo Cascolan, ang hepe sa Customs Police sa BOC-Cebu mikuha og mga sample sa maong mga bugas gikan sa MV Queen of Joy aron dad-on ug ipa-eksamin sa International Rice Research Institute (IRRI) sa Los Banos, Laguna. Niini, mapamatud-an kun diin nga nasud gikan ang maong klase sa bugas.

Apan ang makahihibulong niining maong mga sinakong bugas kay ang customs police nga nagbantay niini nakadawat og daghang tawag gikan sa mga general ug mga colonel aron pag-presyur nga i-release ang maong mga bugas.

Lakip sa interesado niini nga ma-release mao ang mga opisyal sa Maritime Police nga matud pa grabeng nakapanghangyo sa BOC-Cebu nga dili na lang pit-on ang maong kargamento aron ma-apod-apod (kuno) ngadto sa mga biktima sa bagyong Yolanda.

Alang kanako, maayo man ang pagtabang.

Apan niining mga panahona, kinahanglang magbantay kita aron dili gamiton sa mga mapahimuslanon sa kahigayonan ang katalagman pinaagi sa pagnegosyo ug pagpadako sa ilang negosyo pinaagi sa pagbiktima sa mga konsumedor.

Karong panahona nga sama sa gasolina nagtubo ang presyo sa bugas humay hapit matag semana, walay negosyante nga dili magngisi nga nagkadako ang ilang ginansiya taliwala sa kalisod sa katawhan human miigo ang duha ka katalagman – linog niadtong Oktubre 15 ug bagyong Yolanda niadtong Nobiyembre 8.

Dili pa nato maingon nga kining kargamento sa bugas humay sa Pier 2 usa ka kaso sa pagpahimulos sa kahigayonan, apan unya na usab kita makatuo nga alang kini sa mga biktima sa bagyong Yolanda didto sa Leyte kun dokumentado kini (nga hangtod karon, dili man).

Hinuon secured ang maong mga bugas kay gibantayan man ni Customs police Jimmy Aguilar.