Ang PD 1081 ni Presidente Ferdinand E. Marcos

Ang tungang gabii sa Septiyembre 21,1972  maoy labing halandumong mga adlaw sa  katawhang Pilipinhon tungod kay   mao man kadto ang panahon sa pagdeklarar ni anhing Presidente Ferdinand Edralin Marcos sa Martial Law kon ubos sa giluwatan niining  balaod nga Presidential Decree 1081.

Gihanig nga basehanan ni Presidente Marcos ang pagluwat sa PD 1081 mao ang nagkagrabe na nga kaguliyang sa mga dapit dinhi sa nasud nga naglakip na sa pagmartsa sa kadalanan sa nagkadaiyang pundok sa katawhan, mga batan-on nga tinun-an sa nagkadaiyang tulunghaan nga mosangko pa usahay sa pagbinunalay.

Nasinati ang nagsunodsunod nga mga pagpamomba nga mokalas og mga  kinabuhi ug moangol usab sa daghang mga  nahimong biktima ug usa na niadto ang halandumong pagpamomba sa Plaza Miranda.

Gipakanaug ni anhing Presidente Marcos ang PD 1081 kun Martial Law nga ang tanang dapit dinhi sa nasud iyang gipaubos sa balaod military ug kay siya man ang commanding in chief  maoy iyang gihimo ang pagdakop sa tanan nga moalkontra sa kagamhanan ug nag-una niini mao ang dagkong  politiko nga mga oposisyon. Naglisod na ang katawhan sa pagkuha og kasayuran tungod kay gipangtak-opan sa kasundalohan ang mga sibyaanan sa radyo, telebisyon ug ingon man mga pamantalaan.

Ang katawhan dili na gawasnon nga makadayag sa iyang baroganan sa pagsupak sa pangagamhanan tungod kay pagaisipon man kining rebelde nga mao na hinuon ang makaingon sa pagkabalhog sa bilanggoan. 

Sa pagpatuman ni Presidente Marcos sa Martial Law maoy labing gamhanan niadtong panahona ang kasundalohan sama sa Philippine Army,  (PA)  Philippine  Constabulary, (PC) ug mga sakop sa kapolisan nga nakapakurog sa katawhan sa nasud nga Pilipinhon.

Sa  ilang paglakaw  sa panahon sa gabii nga molapas na sa gitakda nga oras kalit lamang kining pangdakpon ug isulod sa detention cell sanglit nalapas man ang gipatuman nga Curfew Hour.

Nagtipun-og ang nagkadaiyang kalibre sa armas nga walay lisensiya nga boluntaryong gitahan sa katawhan ngadto sa PC,  kapolisan  ug wala na magpaabot pa nga madakpan sanglit niadtong panahona  wala man kinahanglana ang pagpangatarungan tungod kay ilhon man  kini nga rebelde  sa pamunoan.