EDITORYAL - Ang pagparok sa agtang sa tinun-an sa bangko

Naa  pa  diay  ni karon,  nga  mga magtutudlo  nga  modagmal  og  mga tinun-an?

Kini  may  labot  sa usa  ka  balita  bahin  sa usa  ka maestra  nga  naglagot  kuno  sa iyang  estudyante  sa  elementary  nga  samtang busy  siya  sa  pagsuwat  sa   leksyon   sa chalkboard nagkanta-kanta  ang  bata  sa  lingkoranan  niini.

Unya  sa kapungot  sa maestra  giduol  ang  estudyante  ug  way  kukaluoy  nga  giparok  ang  agtang  sa iyang bangko  ug  gilanot  ang  buhok.

Kining  kinaiyaha, “noong  alaw”  pa kini  sa panahon  sa  mga  Katsila kansang hinayop  nga   kinaiya  sa pagpanagmal  sa  mga  kabus  nga  mga  Filipino maoy  nasinatian  sa atong  mga  katiguwangan.

Sa tanang  mga  langyaw  nga  midominar  sa Pilipinas, didto  makatilaw  ang  mga  Filipino  og  latigo  nga  gigamita’g  ikog  sa pagi,  may gigaid  sa punoan  sa kahoy  nga  may  bay  sa hulmigas,  may  gilaplapan  og  lapa-lapa  nga  gipatunob  sa  asin.

Mao  kini  ang  gipakitang  kinaiya  sa mga Katsila  kuno  kaniadto  ngadto  sa atong  kabus  nga  mga  ginikanan tungod  kay  natan-aw  nila  nga naabtan  nila  ang  mga  lumad  nga  mga  Filipino  nga  kabus  ug  way  grado.

Maoy  hinungdan  nga  nag-rebelde  sila  si Dr. Jose Rizal, Andres Bonifacio  ug  uban  pang  mga  bayani  nga  Filipino  kinsa  wa  makaantos  sa hilabihan  ka  hayop  og  kinaiya  sa ubang  mga  Katsila.

Miabot  ang  panahon  nga  mga  kaugalingon  na  natong  mga  magbabalaod  ang  miumol  sa mga balaod  sa atong  nasud.

Dihang  nahinumdoman  nila  ang  kinaiya  nga labaw  pa  sa hayop  sa  mga  Katsila  ug  mga  Hapon,  nagmugna  sila  og balaod  nga  nagdili  sa pagdagmal  sa tawo,  hayop  ug  kahoy.

Sa maong  balaod  nagtakda  og  bug-at  nga  silot  batok  sa  mga tawong  molapas  sa  maong  balaod.

Busa  kun   silotanan  ang  tawong  modagmal  sa hayop  ug  kahoy,  mas labaw’ng  silotanan  ang  tawong  modagmal  sa  iyang  isigkatawo.

Nga gani  bisan  ang  mga  ginikanan  nga  mopasipala  pagdagmal  sa kaugalingon nilang  anak  pasilotan  gani  sa balaod  daw unsa pa kaha  ang  usa  ka laing tawo  sama  sa magtutudlo  nga  modagmal  sa iyang  tinun-an  nga  di  niya  baho  og  paryente.  Busa  kun  adunay  mga  magtutudlo  nga  wa  kahibawo  niining  balaora,  basin misipyat  ang  taga  Dep-Ed  sa  pagdawat  kaniya.