Ang Sabah dili iya sa Malaysia

Moabot sa 400 ka mga sumusunod ni Sultan Jamalul Kiram sa Sulu apil na niini ang 20 ka mga armadong tawo ang mitabok ngadto sa Sabah aron sa pagkuha sa ilang ancestral nga teritoryo. Apan gituyokan sila sa Royal Army sa Malaysia ug gimandoan sa pagpauli balik sa Pilipinas. Pero si Sultan Kiram miingon nga walay usa sa iyang mga sumusunod ang mobiya sa Sabah kay kini ila ug gani ang Malaysia nag-abang kanila. Nganong mobiya man kuno sila sa dapit nga ilaha.

Ina kay suportahan, ang Malakanyang miawhag hinoon ni Sultan Kiram sa pagpapauli sa iyang mga royal forces. Samtang ang otoridad sa Malaysia mihimo og lakang sa pagpapauli sa mga sundawo ni Kiram, si Sultan Jamalul Kiram III ang giilang pangulo sa Sultanate of Sulu ug North Borneo mipagawas hinuon og usa ka royal decree nga nagtugot sa iyang manghod nga si Crown Prince Rajah Mudah Agbimuddin Kiram sa pagpuyo sa Sabah.

Ang Sabah (North ug Eastern portion) gihatag kini sa Sultanate of Brunie ngadto sa Sultanate of Sulu kaniadtong 1658 agi og pagpasalamat tungod sa pagtabang sa Sultanate of Sulu sa Sultanate of Brunie nga nakasinati og civil war.

Tungod niini, ang Sultanate of Sulu padayon nga giila sa gobiyerno sa Malaysia nga adunay katungod sa Sabah pinaagi sa pag-abang niini ngadto sa Sultanate of Sulu.

Ang isyu sa Sabah karon lang ni mabalik human gipadaplin sa gobiyerno ni pangulong Fidel V. Ramos ang pangangkon sa nasud sa Pilipinas sa Sabah ug tungod kini sa kapakyas sa gobyerno ni Noynoy Aquino sa pagkonsulta ngadto sa Sultanate of Sulu sa nakab-ot nga framework agreement kaniadtong Oktubre tali sa gobyerno ug mga rebelding sakop sa Moro Islamic Liberation Front.

Ang Sabah kun atong ipasubay sa kasaysayan iyaha gayod sa Sultanate of Sulu ug wala na kini lalis ug kamatuoran niana mao ang pagbayad og abang sa nasud sa Malaysia ngadto sa Sultanate of Sulu tungod sa ilang paggamit sa dapit, ang nakaapan lang kay ang nagpuyo sa Sabah mga Malaysian ug dili mga taga Sulu mao kini ang hinungdan nga sa dihang gipahigayon ang plebisito sa dapit kaniadtong mga 1960's diin gipangutana ang mga namuyo kun asa sila magpasakop sa Pilipinas ba o sa Malaysia ang mga tawo sa Sabah mipili sa nasud sa Malaysia kay sa Pilipinas.

Labing seguro mao ni ang gusto nga ikorihir ni Sultan Jamalul Kiram III. Wa ta masayod basin maoy plano niya ang pagpapuyo sa iyang mga gingsakpan didto sa Sabah aron mamahimo na unyang mayorya sa namuyo sa Sabah ang mga taga Sulu aron kun magplebisito pagbalik ang Pilipinas na ang modaug.