Hustisya sa buses

Gawas nga wa magkadimao, hingpit gyud nga nagkasungi, ang mga argumento sa bus operators sa Sugbo ug ubang bahin sa Pilipinas batok sa bag-ong lagda nga kinahanglang hatagan nila og regular nga suholan ug ubang mga benepisyo ang mga drayber ug mga konduktor, inay sa naandan nga komisyon, sugod karong Hulyo 1.

Sa unang pagtumaw sa kamandoan sayo ning tuiga, nipasidaan ang operators nga motidlom pag-ayong kita sa mga drayber ug mga konduktor kay labaw sa minimum nga suholan ang ilang komisyon. Karong hapit na ipatumang lagda, nipadayag og kahadlok nga di na manegurong mga drayber ug mga konduktor pagpamasahero kun may regular nang suholan ug benepisyo.

* * *

Di mahitabo ang una nilang pasidaan. Ang gitakda sa lagda sa Department of Labor and Employment (Dole) ug Land Transportation Franchising and Regulatory Board (LTFRB) mao nga ang madawat sa mga drayber ug mga konduktor kinahanglang di momenos sa minimum nga suholan. Way lagda nga nagsugo sa bus operators paghatag og suholan nga labaw sa minimum. Labaw nang way namugos nila paglaslas sa mga benepisyo nga ila nang gihatag karon.

Di mahitabong maalkanse ang mga drayber ug mga konduktor. Kay ang daghan uyamot nga mga benepisyo sa Social Security System (SSS) ug Labor Code, nga gihikaw nila sud na sa dugay’ng katuigan, madawat na nila sugod sunod buwan.

* * *

Kun, simbako, mahitabo ang gikahadlokan sa bus operators nga pagtapol sa mga drayber ug mga konduktor, way lagda nga nagdili nila sa pagpahamtang og disiplina, sama sa pagsuspenso o pagtangtang sa trabaho. Sila’y labing nahibawo sa panginahanglan sa ilang negosyo. Kun di na matagbaw sa serbisyo sa mga drayber ug mga konduktor, gawasnon silang mangita og mas takos ug kugihang mga kawani.

Sama nga kun apikihon nilang mga suholan ug mga benepisyo, sama sa paglansang sa minimum bisan angay’ng hatagan og mas dako, gawasnon ang mga drayber ug mga konduktor sa pagbiya ug pagpangita og mas makiangayon nga employer.

* * *

Labaw’ng taphaw ang laing argumento sa pipila ka bus operators nga mahimong mapurdoy ang ilang negosyo kun ihinayon pagpatuman ang lagda sugod sa Hulyo 1 karong tuiga. Labing klarong ebidensiya sa kabinuang sa ilang pagsupak mao ang mga kompaniya sa bus nga dugay nang naghatag og regular nga suholan ug mga benepisyo sa mga drayber ug mga konduktor. Nga, inay mabangkarota, nisamot paglambo ug mas nipalapad pa gani hinuon sa ilang operasyon.

Di mahimong hangtod sa hangtod na lang nga isugba sa kakuyaw ang mga pasahero tungod sa paturagas sa mga drayber ug mga konduktor pag-apas sa mas dakong komisyon. Di mahimong maneguro ang bus operators pagpaburot sa ilang panudlanan, hinikalimtang katungod sa mga drayber ug mga konduktor nga hatagan sa makiangayong bahin sa kita sa ilang operasyon. 

* * *

Email: [email protected]