Sayud na gyud ta nga ang Pilipinas apil sa mga nasud nga pinakadaghan og kalamidad sa tibuok kalibutan. Dili na bag-o kanato ang bagyo, kay hapit kada tuig anaa man gyuy mobisita nato. Di usab kini ang unang higayon nga gibaha kita, kay basta mag-ulan ug kusog, ma bagyo o wala, mobaha man gyud ta. Ugaling lang kay nasobrahan ra sad gyud tong baha nga gidala sa bagyong Ondoy.
Apan naa ba kita'y igong pangandam nga gibuhat? Isig tudlanay na lang ang usa'g usa kun kinsay angay basolon sa wala ma-andami nga kadaot nga atong natagamtaman tungod ni Ondoy. Kay nagtuo na diay kita nga sama sa normal nga panahon, kun adunay sunog, maka-abot dayon ang bombero? O kun adunay madisgrasya sa dalan, moabot dayon ang ambulansya? Lahi ang sitwasyon kun bagyo o baha. Dili ingon niana kasayon ang pagbyahe.
Tan-awa didto sa Manila ug Luzon . Hapit tunga sa milyon ang mga tawong salbahonon. Apan pipila lang ka gatos ang atong gisaligan nga rescuer? Pipila lang ka buok ang rubber boats? Unya nagdahom kitag paspas nga aksyon? Pipila ka rescuer ang nangamatay? Kadtong ilang mga naluwas, nakahunahuna kaha to'g pasalamat sa maong rescuer kinsa mibuhis sa iyang kinabuhi alang sa mga tawong dili nila igbahog paryente o kaila?
Kaniadto nga aktibo pa ako isip rescuer, madismaya lang mi kun manghagad na mi nga mag-seminar ug mag-training unta kita sa atong katawhan sa pagpangandam sa kalamidad. Ang mga opisyales kaniadto mas gustong mogahin og pondo alang sa mga disco-disco ug uban pang dili importanteng kalihokan sa barangay kaysa pagpahigayon sa maong seminar. Nga unta di man mi pabayad, libre among serbisyo, ang amo lang gipangayo mao nga tagaan kami'g mga tawong ilang ipabansay, ug nga pakan-on nila ang ilang mga sakop mentras nag-training.
Diha toy kausa nga imbes mga himsog og lawas ang ipadala sa training, gipadad-an man hinoon mig mga opisyales sa barangay nga kaalyado sa politika, bisag gakooy-kooy na ug maglugos na gani pagdagan. Ug mas daghan pag diskurso kay sa pagbansay-bansay. Diha say higayon nga nag-training mi kauban ang taga Philippine Air Force 5052nd Search and Rescue Squadron didto sa usa ka lungsod sa imbitasyon sa pari, gipangasab-an mi sa mayor nganong wa mi nananghid niya. Imbes nga malipay, naghinambog na man nuon.
Angayan gyud unta nga sa mga isla ug mga lugar nga agianan sa mga barko, adunay daling masangpit nga makamao motabang ug mo-responde kun adunay kalamidad. Kay ang labing epektibo nga rescuer mao kadtong rescuer nga anaa sa duol sa nahitaboan. Bisag unsa pa kamahalon ang atong mga gamit, kun kini halayo sa lugar nahitaboan, wala gihapon kini pulos. Importante ang oras sa panahon sa kalamidad. Kada minuto posibleng adunay kinabuhi nga nag-ungaw sa kamatayon.
Apan dako ang akong pagtuo nga inig kahuman niining maong yugto sa atong kasaysayan, dili lang gihapon ta maleksyon. Ug usahay magtuo ko nga ang uban tang mga opisyales walay kapasidad nga mohunahuna sa kaayohan natong tanan tungod sa kahakog sa gahum.
Alang sa inyong mga panahom, palihug email sa hinuktoki@gmail.com. Daghang salamat.