Sunod higayon nga makadungog ka sa mga politiko nga pinangga nilang mga mag-uuma, ug nga ang mga nagtikad sa yuta maoy tinuod nga mga bayani kay silay nag-umol sa pagkaon sa nasud ug sa katawhan, kasagaran nila mahimong nawungon og tulisok nga mga bakakon.
Ang kangil-ad sa kadalanan gikan ug paingon sa mga umahan ug sa mga baligyaanan sa mga ani naghulagway sa pagpabaya, di sa pagpakabana. Ang kakabos sa kasagaran sa mga mag-uuma, nga gipasagdan lang nga balikosan sa bangis nga mga gaway sa mga tigpatanto, nagmatuod sa pagbudhi, di sa pagpangga. Apan salamat sa kakugi sa Sugbuanong mga mag-uuma, pipila nila nakabarug ug nilahutay. Bisan sa kagamhanan.
* * *
Sa pagduaw sa gatosan ka mga molupyo sa patag sa Sugbo ug kasilinganang mga lalawigan sa bukirang mga barangay sa Dakbayan sa Sugbo atol sa labing unang Kapamilya Backyard Gardening Field Trip niadtong Sabado, among nabantang ang hagip-ot nga kadalanan nga lisod agian bisan sa labing lig-on nga balsa ug mainantuson nga kabaw.
Hain na mang gipanghambog sa lokal ug nasudnong kagamhanan nga minilyon ka pesos pagpalambo sa farm to market roads? Nganong malangay ug mangabuwasot man gihapon ang mga mag-uuma sa hagip-ot nilang mga agianan kon mangahas paglaktaw sa mga komprador nga kuwang na lay diyutay nga ilubong sa yuta ang kaubos sa presyo sa palit ug itupong sa kalangitan ang kataas sa ilang baligya sa kamerkadohan?
* * *
Nisumbong ang mga mag-uuma nga makatilaw lang og huping ang ilang kadalanan kon hapit nang piniliay. Nga mao ra say higayon nga ang mga politiko motungas sa ilang kabalayan aron pagpangayo sa ilang mga boto. Apan taphaw ang pag-ayo-nga wa gani bisan pisik na lang sa aspalto-maong dali ra sang magusbat sa uwan ug sa dagkong mga trak sa bas ug graba.
Makatilaw lag aspalto o semento ang kadalanan sa bukid kon may dagkong mga politiko nga magtukod og patigayon. Apan magkahulogan sab nga di nang kabuylo sa ilang panguma. Mahimo ganing mapahawa sa ilang mga umahan.
* * *
Sama sa ubang matang sa pagpahimus, di ni molahutay hangtod sa hangtod. Kon mahigmata nang kinabag-an sa mga mag-uuma sa bukid ug ang mga taga patag, nga igo rang giulug-ulogan samtang gihikawan bisan sa labing batakan nilang mga panginahanglan, magkahiusa sila paghingilin sa mga mapahimuslanon.
Ang politikanhong kaamguhan di mahuptan kon ang katawhan-ang kinabag-an nga taga patag ug ang mga molupyo sa kabukiran-di makabarug sa ilang mga tiil. Maong kinahanglan sila nga manlimbasog paghaw-as sa ilang kaugalingon gikan sa katimawa-sa way pagpaabot nga kalit lang lamdagan sa diwa sa kaligdong ang mga nagtungkawo sa gahom. Nianang higayona makab-ot ang dugay nang gipangandoy nga tingusbawan. Bisan sa kagamhanan.
* * *
Email:leo_lastimosa@abs-cbn.com