Way pagmahay

Human sa daghang katuigan nga nanglabay, nakahigayon ra gayud si Al sa pagduaw sa iyang magulang lalake sa amihanang probinsya sa Sugbo. Ug tinuod gayud dato na gayud si Do Nito.

Tulo ka managsuon sila si Al, mga anak sa mitaliwan na nilang mga kabos nga mag-uumang ginikanan. Si Lina ang ilang kamagulangang babaye. Si Do Nito ang ikaduha ug si Al ang kamanghuran. Kanilang tulo, si Al maoy hait og salabotan sa eskuylahan, first honor sa paggradwar sa elementarya ug high school.

Scholar sa kolehiyo apan wala mamentin ang grado,  mao nga napugos sa  paghunong pag-eskuyla. Si Do Nito, naningkamot sa pag-eskuyla isip self-supporting. Nagtrabaho sa adlaw ug nag-eskuyla sa gabii. Gibuligan sa swerte, nahimo gyud nga lisensiyadong mechanical engineer.

Naka-abroad. Nakatigom. Dinhi nga misugod sa pag-asenso ang kahitmang ni Do Nito uban sa iyang asawa ug mga anak.

Ug ning ilang panagkita karon, wala kalikaye nga gimahayan ni Do Nito si Al, ngano nga wa maningkamot sa pag-eskuyla sa kinaugalingong paagi ug nagpabilin gihapon nga kabos sa siyudad uban sa asawa ug mga anak. Natugkad ni Al nga mibati’g garbo si Do Nito sa naangkon niyang kaharuhay karon.

“Abi nimo, Do Nit, wa gyud koy pagmahay sa akong kahimtang karon bisan wa ko mahimong propesyonal. Kuntento na mi si Misis nga makakaon katulo sa usa ka adlaw ug himsog lang ang panglawas. Malipay na lang ko nga nakatapos ang akong mga anak sa kolehiyo sa kaugalingong nilang paningkamot ug may mga maayo nang trabaho.

Igo na kanamo ni Misis nga nagpuyo mis ordinaryong balay sa eskuwater. Wa mi mag-apas si Misis sa kadato sa tawo ug sa paghupot og kalibutanong bahandi. Kay ang tanang bahandi sa tawo ning kalibutan, dayandayan lang ug di madala sa lubnganan. Igo na kanamo ni Misis nga mahiusa mi sa Ginoo matag adlaw. Usbon ko, wa koy pagmahay sa akong kakabos, Do Nit...!” Nakita ni Al nga mora’g nakapamalandong ang iyang magulang lalake. Kay sa tinud-anay lang, sa adlaw sa paghukom, wa gyuy kabos ug adunahan! Ang tanan, managsama. (Kataposan)