Baroto sa ungo giatsa

Karong buntaga nia si Inciong sa may daplin sa dagat. May giatngan siya ug kini mao si Julio, ang anak ulitawo sa magtiayong Lucio-Antang nga gidungogdungog nga maoy mga mangtas nga ungo dinhi sa ilang sityo. Ang ilang bugtong anak mao si Julio. Buotan nga pagka-ulitawo kini si Julio kay kugihan.

Naa lang kanunay sa dagat ang iyang panahon. Hilumon siya ug sa iyang pagkahilumon may hilom nga naibog kaniya ug kini mao si Auring, ang anak dalaga nilang Ditas-Isyot.

Apan gipinahan si Auring sa iyang tatay ug nanay nga likayan si Julio kay lagi kaliwat og ungo. Apan ingon sa milaban si Auring sa ulitawo.

“Dili sila kaliwat og ungo. Nay, uy,” ni Auring pa ngadto sa iyang nanay Ditas. “Tabitabi lang na sa mga tabian dinhi sa atong sityo.”

 “Hoy, Auring, kun gusto man gani ka nga matakdan pagka-ungo, hala, padayon sa imong gibati!” mitaas ang tingog ni Ditas. ‘Tingali’g kitang tanan manglupad inig kagabii.”

“Sayod man ko, Nay, ba nga si Inciong maoy inyong gustong ipabana nako. Pero di kong Inciong, uy, kanang bugoy ug istambay pa gyud,” ni Auring pa nga wala motan-aw sa iyang tatay ug nanay.

Wala na lang motingog sila si Ditas ug Isyot kay tinuod man sab ang gisulti ni Auring, pero, dato man gud sila si Inciong. Dunay dakong panagatan dinhi sa ilang baryo.

Mao man gani nga maoy ilang gusto, apan unsaon man nga ang kasingkasing ni Auring didto mang Julio. Tuod sa kalagot ni Inciong may laraw siya nga iyang patyon si Julio, total nadungog bitaw kini sila dinhi sa ilang dapit nga mga ungo. Pero, unahon niya’g guba ang baroto ni Julio, iyang atsahon.

Kuyog sa iyang mga barkada kadali rang napikaspikas ang baroto ni Julio. Ug karon ang ilang isunod mao ang pagpatay kang Julio.

Karong buntaga ilang giatngan. Taudtaod diha na si Julio. Nagduko kining naglakaw paingon kanila.

“Nganong inyo mang gipikaspikas ang akong baroto, Inciong? Unsa may sala nako?”

Huma’g sulti ni Julio misiga ang iyang mga mata ug nanag-as ang iyang mga kuko ug nanglingkaang ang iyang mga buhok ug iyang gidasmagan sila si Inciong ug mga barkada ug iyang gikuniskunis ug giinom ang ilang dugo.

Pagka-udto, hipalgan ang patay’ng lawas ni Inciong nga nakuniskunis ug apil na ang iyang duha ka barkada.

 Giadto sa barangay Kapitan si Julio sa ila apan wala na kini, milayas kini kuyog kang Auring. (Kataposan)