Nanganti nga mobawos ang mangtas

Karong gabhiona may gilutos ang mga lumolupyo dinhi sa sityo Itom-Kabakaba ug ang ilang gilutos mao ang mangtas nga ungo nga matag gabii mangabat diha sa may tulay duol sa dakong punoan sa dakit. Kining maong kahoy nga dakit karaan na kaayo ug may nag-ingon nga abtanan kuno ug duna say miingon nga pinuy-anan kuno kini kaniadto sa mga dili ingon kanato.

Apan dugay na kadto ug matud pa ni Ingko Masiong ang albularyo dinhi sa balangay sa San Mateo, wala na kuno ang nagpuyo sa dakit nga kahoy kay iyang gihinginlan pinaagi sa iyang orasyon.

Maayong laking albularyo si Ingko Masiong ug dako kaayo ang pagtahod sa mga lumolupyo dinhi sa sityo Itom-Kabakaba nga nahimutang sa may patagan nga hilandongan sa usa ka habog nga pangpang.

Apan karon dili na engkanto ang ilang gibantayan kun dili ang mangtas nga ungo nga nakabalbal na’g mga lumolupyo dinhi sa sityo.

“Unsa man, nakita ba ninyo, Amboy?” mitaas ang tingog ni Kapitan Baldo dihang iyang gipakasayran ang usa sa iyang mga tanod. Pito ka mga tanod ang iyang kuyog karon nga milutos sa ungo. Ug mialalay pud ang mga ubang mga silingan. Kusog kaayong modagan ang mangtas ug wala gyud nila hiapsi.

“Haskang kusoga modagan, Kapitan, siyok lang agi,” ni Baldo pa nga gipaningot ang agtang ug natumog na pud ang iyang gisul-ob nga t-shirt silbing ilang uniporme. “Nagsunod na man unta ko kay kusog pud gud kong modagan, kay kampiyon gud ko sa lumba sa dagan dinhi sa ato sa miaging tuig sa Pangilin. Pero, sagitsit lang ang mangtas...”

“Imong nailhan, Amboy?” ni Kapitan Baldo pa.

“Kaila ko sa iyang bayhon, Kap.”

“Mao ba. Unya kinsa man, segurado ka kay basin og makiha unya ta kay pataka lang ta’g pasangil,” miigham ang Kapitan.

“Segurado gyud ko, Kap, kay pirme ko man na siyang ikakontra sa dama sa ilang Manong Modi. Si...si Niyoy, Kapitan. Siya mao ang mangtas nga ungo. Kay kaila ko sa iyang sinina nga gisul-ob ug sa iyang purol nga purontong,” miginhawa’g halawom si Amboy.

“Aw, mao ba, na, hala, atong adtuon ugma sa ilang balay,” ni kapitan Baldo pa nga midiyong ang nawong, “siya diay, ha. Daghan na kaayong nabalbal kanang mangtasa. Dili na kana mahimong buhion pa.”

“Atong bitayon si Niyoy, Kapitannn!” hapit magkadungan pagsinggit ang mga lumolupyo nga diha usab sa panon kay mikuyog sa paglutos. “Ug unya daobannn..”

Tuod, ilang giadto si Niyoy sa ilang balay. Kini si Niyoy mao ang tigluto og kardilitas sa karenderya ni Inse Ines ug misalig pud si Inse Ines niining tawhana kay buotan ug dili supakiro. Pag-abot nila ni Kapitan Baldo ug mga kauban, diha si Niyoy sa ilang tugkaran nagpaabot kanila. Matud pa niini, “Kapitan, taudtaod na man mong nagsige’g lutos nako kay inyo dakpon ug patyon, karon nia na man ko dakpa na ko ninyo, kana kun makaapas mo nako, he, he, he, he, ug ikaw pud Amboy, kay hawod ka mang modagan, ihurot gyud ang imong tanang kusog sa pagdagan aron madakpan ko.

“Unsa pay inyong gipaabot, ha, Amboy dakpa na ninyo ang mangtas!!! Milanog ang tingog ni Kapitan Baldo nga mimando. Tuod, nagsugod na ang linutosay bisa’g adlaw’ng dako ug sa kahibulong nilang Kapitan Baldo kalit lang nahanaw sa ilang panan-aw si Niyoy ug wala na gyud mopatim-aw pa dinhi sa ilang sityo Itom-Kabakaba. (Kataposan)