Higala

Alas otso sa buntag. Nag-una si Lito sa conference room sa Subida Commercial Bank, Inc. nga iyang gialagaran isip manedyer. Bugnaw ang aircon sa maong lawak. Apan dunay mga lusok sa  singot nanurok sa iyang agtang. Sa alas otrso i medya, dunay imbestigasyon pagahimuon ang Board of Directors sa banko.

Siya ang imbestigahon tungod sa pag-aprobar niya sa usa ka loan application. Gitabangan niya iyang suod nga higala nga si Danilo nga makahuwam og singko milyones ka pesos sa banko. Bisa’g dili kuwalipikado si Danilo. Nagamit na ni Danilo ang maong salapi aron makatukod siya’g laing negosyo.

Apan iyang barugan ang iyang hukom. Gitaya gyud hinuon niya iyang trabaho ug pagkatawo, alang sa iyang higala ug kababata. Mga kabus sila’g kagikan ni Danilo. Schoolmate sila gikan sa elementarya hangtod sa kolehiyo. Nakahuman sila’g kurso gumikan sa ilang kaugalingong paningkamot. Nagtrabaho sila ma-adlaw. Ug nagtungha magabii. Ilang suweldo ang gigasto sa ilang tuition ug mga libro.

Si Lito nahimong usa ka CPA ug namanedyer sa banko. Si Danilo nahimong abogado. Naka-jackpot siya’g kliyente nga adunahan. Nakakuwarta siya’g dako ug nibiya sa pagpanglaban. Nisulod og negosyo. Tungod sa kakusog sa iyang negosyo, nakakat-on siya’g daghang bisyo. Sugal, inom, pamabaye ug party-party, gisagol niya sa pagdumala sa negosyo.

Hangtod nataligam-an na ang tarong pamaagi sa negosyo ug nabangkaruta si Danilo. Niduol siya ni Lito ug nanaad nga magbag-o na siya, aron makabarog siya’g balik. Gikaluoy siya ni Lito. Gitabangan. Karon, manubag siya sa iyang mga amo. Ang mga tag-iya o incorporators sa banko.

“Mr. Lito Tunda, please tell us how would you justify granting a personal loan to a businessman known to have been bankrupt and who we now learned to be your childhood best friend?,” ni Mr. Cris Amog, chairman sa board ug presidente sa banko.

Naglingkod siya sa silingang tumoy sa taas nga lamesa. Si Lito naglingkod sa kasadpang tumoy. Ug sa mga kilid sa lamesa, naglingkod ang dagkong mga opisyales. Ang napulo ka mga board of directors sa walang habig ni Lito. Ug sa tuong habig naglingkod ang napulo ka major investors sa banko. Gihan-ay na niya daan ang iyang mga igsusulti.

“Japan became a world economic force because their banks extend loans to bankrupt businessmen. I was just trying to imitate their business culture,” ni Lito.

“Nganong wa man lang nimo tambagisi Mr. Danilo Sugalid, to go to Jana?” ni Mr. Amog. Makantalitahon og tuno. Halos nangyamiid ang tanang nakadungog.

“A bankrupt businessman learns from his mistake. If given another chance to put up a business, he would surely avoid the same pitfalls that led to his bankruptcy. I believe Mr. Sugalid already learned from his mistake,” ni Lito.

“If after one year, the term of the loan, he could not pay it, because he still did not learn from his mistakes, what will you do?,” ni Mr. Amog.

“I will learn from my mistake and will pay a big price. I will be the one to pay the loan including interest,” ni Lito.

Niyango ang tanang nanambong sa komperensiya.

“That’s the most important thing we want to hear from you,” ni Mr. Amog. Gi-adjourned ang meeting. Unya hilom nga nag-ampo si Lito nga wa siya masayop sa pagtabang sa iyang higala. (Kataposan)